Jak uprawiać shiitake w domu

Grzyby shiitake mają doskonałe walory smakowe i zdrowotne przy odpowiedniej jakości produktu..

Aby uzyskać najbardziej przydatne i wysokiej jakości grzyby tego typu, należy uważnie i celowo podejść do kwestii ich uprawy..

Grzyby shiitake

Shiitake jest uważany za jedną z najpopularniejszych upraw grzybów na świecie, nie tylko ze względu na jego aktywne stosowanie w praktyce medycznej, ale także ze względu na doskonałe właściwości odżywcze. Ta kultura grzybowa doskonale nadaje się do przygotowywania przepysznych posiłków, a nawet napojów..

Grzyb ma brązową główkę o średnicy od 4 do 22 cm z unikalnym reliefowym wzorem. Shiitake ma włóknistą łodygę, a młodzi przedstawiciele tego organizmu są również wyposażeni w specjalny odcinek, który chroni części owocu podczas dojrzewania zarodników. Kiedy zarodniki są gotowe, błona pęka i pozostaje jako „wisząca tkanka” na czapce.Chińscy cesarze pili specjalny wywar z tych grzybów, aby przedłużyć ich młodość, dlatego w większości krajów azjatyckich Shiitake jest określany jako „cesarski grzyb”. Ojczyzną tego organizmu są lasy Chin i Japonii, gdzie kultura rozmnaża się na pniach twardych drzew liściastych..

Zawartość kalorii w tym produkcie jest stosunkowo niska - 34 kcal na 100 gramów świeżej masy. Suszone shiitake są uważane za wyjątek, ponieważ ich zawartość kalorii wynosi około 300 kcal na 100 gramów..

Z punktu widzenia wartości odżywczych ten przedstawiciel grzybów jest prawdziwym odkryciem, ponieważ zawiera dużą ilość cynku, węglowodanów złożonych, prawie kompletną listę aminokwasów, a także wystarczającą ilość leucyny i lizyny. Spożywanie shiitake może pomóc obniżyć poziom cholesterolu w organizmie, a także obniżyć poziom cukru we krwi i zwalczyć alergie..Również spożywanie tego organizmu w postaci suszu może pomóc w leczeniu chorób układu krążenia czy dysfunkcji wątroby..

Produkt posiada również niebezpieczne właściwości. Na przykład osoby podatne na choroby alergiczne muszą zachować szczególną ostrożność podczas spożywania shiitake. Nie jedz również tego grzyba w okresie laktacji i ciąży (produkt zawiera dużą ilość substancji biologicznie czynnych).

Metody uprawy Shiitake

Ten typ organizmów należy do klasy grzybów saprotroficznych, które aktywnie rosną na częściach obumierającego drewna, gdy zaistnieją niezbędne warunki naturalne..Hodowcy grzybów zwracają uwagę na jedną uderzającą cechę uprawy tego organizmu - stosunkowo powolne dojrzewanie grzybni, a także słabe cechy konkurencyjne w walce o przetrwanie na wolności (w porównaniu z koloniami pleśni i bakterii).

Ale jeśli zastosujesz się do wszystkich niezbędnych procedur uprawy i zachowasz pełną sterylność na wszystkich etapach, możesz uzyskać dość duże zbiory przy minimalnym wysiłku..

Istnieją dwa główne sposoby uprawy grzybów shiitake: ekstensywny i intensywny..

Rozległa metoda

Oparty na maksymalnym odwzorowaniu naturalnych procesów kiełkowania grzybów na drewnie. W tym celu zbiera się i sterylizuje pnie odpowiednich gatunków drzew, aw szczególny sposób zakaża się je grzybnią grzyba Shiitake. Metoda ta przyniesie najbardziej pozytywne efekty w regionach o odpowiednim klimacie (poziom temperatury i wilgotności).

Najwyższy poziom owocowania obserwuje się w drugim roku wprowadzenia grzybni do surowca drzewnego. Obecnie około 70% światowej produkcji grzybów shiitake opiera się na tej technice..

Metoda intensywna

Polega na zastosowaniu specjalnie przygotowanego podłoża ze zrębków drzewnych, trocin drzew liściastych, słomy zbóż z dodatkiem zboża, otrębów, siana lub dodatków mineralnych. Taką mieszankę należy odpowiednio wysterylizować lub pasteryzować, a następnie dodać do podłoża grzybnię grzyba. Po chwili następuje całkowita kolonizacja bloków i pieczarka otrzymuje pierwsze owoce.

Metoda intensywna

Grzybnia do uprawy shiitake jest intensywnie produkowana i sprzedawana na rynku specjalistycznym w dwóch głównych formach:

• trociny - grzybnię rozcieńcza się w mieszaninie trocin i otrębów. Taka substancja doskonale sprawdza się w uprawie grzybów na jednorodnym podłożu. Normalny stosunek substratu grzybni i trocin do intensywnego dojrzewania shiitake wynosi 5-7% grzybni w masie podłoża.
• ziarno - jest podłożem ziarna, w którym rozwinęły się zarodniki grzyba. Ziarno jest również doskonałą pożywką do przyśpieszania powstawania wysokiej jakości grzybni. W celu efektywnej uprawy shiitake z tego typu grzybnią należy dodać 2% zainfekowanego ziarna wagowo do podłoża.

Specjaliści z zakresu uprawy grzybów zalecają stosowanie grzybni zbożowej, gdyż taki wysiew pozwoli zachować maksymalną ilość cech genetycznych organizmu, a wszelkie negatywne właściwości produktu są lepiej widoczne na takim podłożu zbożowym..

Najlepszym rozwiązaniem jest zakup pakietu grzybni o wadze 18 kg ziarnistej, a następnie zapakowanie go w woreczki foliowe ze specjalnym zatrzaskiem (po 200 gramów). Pakowanie powinno odbywać się w czystym pomieszczeniu bez wentylacji. Będziesz także potrzebował stołu i umywalki, wyczyszczonych szmatką zanurzoną w roztworze bieli. Procedura dystrybucji samej grzybni powinna być przeprowadzona w kilku etapach:

• Scena 1 - wyciągnięcie części podłoża do zbiornika. Ręczny podział na oddzielne ziarna;
• Etap 2 - napełnianie grzybni 200-gramowymi porcjami do woreczków z zatrzaskami;
• Etap 3 - wykonanie pewnego rodzaju filtra powietrza z papieru toaletowego (dodanie wielowarstwowego kwadratu o wymiarach 30 × 30 mm);
• Etap 4 - wyposażenie worków w grzybnię z filtrem (worek włożyć w zatrzask, a pozostałą przestrzeń zamknąć zatrzaskiem);
• Etap 5 - zapięcie górnej części saszetki za pomocą zszywacza, a następnie przyklejenie go do saszetki taśmą.

Taki przedmiot obrabiany można przechowywać w pozycji pionowej (przefiltrować) w domowej lodówce do 6 miesięcy, a także jest wystarczająco wygodny do zaszczepienia (zanieczyszczenie podłoża grzybnią zbożową).

Przygotowanie bloków grzybowych

Za najbardziej odpowiedni pojemnik do uprawy shiitake uważa się plastikowe torby o standardowym kształcie, a także o dopuszczalnej pojemności od 1 do 6 litrów. Głównym materiałem do produkcji takiego opakowania powinien być polipropylen lub polietylen o dużej gęstości (tak, aby przygotowany blok mógł wytrzymać znaczne obciążenia temperaturowe podczas sterylizacji podłoża).

Opakowania nie posiadające filtrów należy zamknąć korkiem z gazy bawełnianej z pierścieniem (muszą być wykonane z materiału żaroodpornego i mieć średnicę w zakresie 40-60 mm). W sprzedaży są również specjalne torby do uprawy grzybów. Cechą tych produktów jest obecność specjalnych filtrów mikroporowatych.Dlatego po napełnieniu przygotowanego pojemnika podłożem worek zostaje szczelnie zamknięty, a wymiana gazowa następuje wyłącznie przez te filtry, a potrzeba pierścienia i korka jest całkowicie wyeliminowana.

Przed wysianiem grzybni w takie bloki należy dokładnie wysterylizować przygotowane wcześniej podłoże. Istnieją dwa główne sposoby wykonania tej operacji:

• pakowanie niesterylnego substratu w opakowania (formowanie blokowe) z dalszą sterylizacją. Proces ten wymaga użycia autoklawu, w którym umieszczane są bloki z podłożem (parametry autoklawu: ciśnienie pary - 1-2 atm., Temperatura - 120-126 ° С). Zabieg zajmie stosunkowo mało czasu - 2-3 godziny.
• sterylizacja podłoża przed zapakowaniem w worki (bloki). Do wysterylizowania podłoża tą metodą potrzebna będzie czysta 200-litrowa beczka (zamontowana nad ogniem na solidnych żaroodpornych wspornikach), do której należy wypełnić podłoże, zalać wrzątkiem i gotować na ogniu przez kilka godzin (4-5). Następnie podłoże należy przenieść do czystego pojemnika i pozostawić do ostygnięcia. Po tych procedurach należy zapakować wysterylizowaną mieszaninę w worki. Warto zaznaczyć, że przy stosowaniu tej metody sterylizacji zwykłe woreczki foliowe mogą służyć jako pojemnik do tworzenia bloków na podłoże wraz z montażem opisanych powyżej elementów filtrujących..

Pakowanie podłoża w worki

Przygotowanie podłoża

Stosując intensywną metodę uprawy grzybów do wytworzenia substratu można użyć łuski gryki, resztek winogron lub jabłek, słomy, otrębów ryżowych, trocin i kory drzew liściastych, a także łuski lnu lub słonecznika.

55-90% masy mieszanki do uprawy grzybów shiitake powinno być zebrane przez trociny o wielkości 3-4 mm. Mniejsze składniki mogą zaszkodzić procesowi wymiany gazowej, co spowolni rozwój grzybów. Zaleca się dodanie do podłoża wiórów i wiórów drewnianych w celu uzyskania napowietrzonej struktury mieszanki.Wielu hodowców pieczarek aktywnie wykorzystuje słomę zbożową jako jeden ze składników substratu do shiitake. Pierwiastek ten będzie korzystny w procesie uprawy grzybów tylko wtedy, gdy słoma spełnia następujące wymagania:

• zbiór słomy powinien odbywać się przy ciepłej pogodzie przy niskiej wilgotności powietrza (najlepiej w tym samym czasie co zbiór);
• miejsce, w którym rośnie słoma, musi być przyjazne dla środowiska;
• ilość słomy powinna odpowiadać dwuletniej przydatności, gdyż po roku przechowywania słoma podwaja zawartość użytecznych pierwiastków (azotu), a także jest łatwiejsza do rozdrobnienia.

Ważną funkcję w podłożu pełnią użyteczne zanieczyszczenia, które odpowiadają za regulację poziomu azotu w mieszance, zapewnienie odpowiedniego pH, przyspieszenie rozwoju grzybni, a także zmniejszenie gęstości mieszanki. Składniki odżywcze powinny stanowić od 2% do 10% całkowitej masy podłoża.

Zanieczyszczenia te obejmują ziarno, otręby pszenne lub inne zboża, mąkę sojową, różne odpady spożywcze, a także kredę i gips..Mieszanki substratów Shiitake wyróżniają się dużą różnorodnością. Najpopularniejsze i najbardziej efektywne podłoża to:

• 41 kg trocin zalecanego gatunku drzew oraz 8 kg otrębów zbożowych. Również z dodatkiem 25 litrów wody i 1 kg cukru;
• kora i trociny (w stosunku wagowym 1: 1 lub 1: 2);
• kora, trociny i podłoże ze słomy (1: 1: 1);
• pozostałości ryżu i trociny (4: 1).

Warto wzbogacić podłoże z kory i trocin mąką z kukurydzy lub soi.Sam proces przygotowania podłoża do zaszczepienia składa się z trzech następujących po sobie etapów:

1. Rozdrabnianie. Pozwala na uzyskanie bardziej zwartej mieszanki, co korzystnie wpływa na rozprzestrzenianie się grzybni (duże obszary pustek są bardzo trudne do pokonania przez grzybnię). Proces siekania ma również znaczenie strategiczne przy stosowaniu świeżej słomy. W domu wystarczy posiekać słomę na 5-10 cm.
2. Mieszanie. Wystarczająco ważny etap do tworzenia wysokiej jakości podłoża. To wydarzenie pokaże największą skuteczność przy stosunkowo jednorodnym składzie każdego z dodanych składników.
3. Leczenie. Ten etap zapewnia stworzenie wolnej przestrzeni życiowej dla żyznych składników shiitake, ponieważ w agresywnym środowisku ma gorszą żywotność niż główne kolonie pleśni i bakterii. Obróbka podłoża odbywa się poprzez sterylizację lub pasteryzację i jest bezpośrednio związana z formowaniem bloków grzybów. Dlatego procedura sterylizacji została szczegółowo opisana powyżej..

Przygotowanie podłoża

Szczepienie ochronne

Ta procedura jest uważana za najbardziej odpowiedzialną, dlatego będzie wymagała maksymalnego stężenia i przygotowania. Głównym zadaniem tego etapu jest prawidłowe wkomponowanie grzybni shiitake do przygotowanej mieszanki ziołowej. Wszystkie czynności należy wykonywać w sterylnych pojemnikach przy użyciu czystego, zdezynfekowanego zestawu narzędzi.

Przed bezpośrednim zaszczepieniem konieczne jest zmielenie nabytej grzybni w celu oddzielenia ziaren, a także zdezynfekowanie butelek i toreb specjalnymi roztworami (70% alkohol lub 10% podchloryn sodu).

Zabieg należy przeprowadzić jak najszybciej: otwórz worek, dodaj grzybnię, zamknij worek. Zawartość grzybni wynosi około 2-6% całkowitej masy podłoża. W celu zintensyfikowania procesów dojrzewania konieczne jest równomierne dodanie grzybni. Najlepszym rozwiązaniem jest wcześniejsze przygotowanie w podłożu rodzaju kanału centralnego i określenie grzybni wzdłuż niego podczas zaszczepiania..Oprócz grzybni zbożowej można również użyć trocin lub składnika płynnego. Ta mieszanka będzie najlepiej działać z jednorodnymi elementami strukturalnymi. Zużycie trocin - 6-7%.

Płynna grzybnia dojrzewa na specjalnej substancji (na przykład brzeczce piwnej). Stosowanie takiej substancji jest możliwe tylko w warunkach wyjątkowej sterylności podłoża. Do inokulacji płynnej należy użyć specjalnego dozownika. Norma to 20-45 ml na 2-4 kg podłoża.

Inkubacja

Okres ten charakteryzuje się intensywnym rozwojem mieszanki roślinnej przez grzyby i wchłanianiem składników niezbędnych do powstania owoców. Optymalna temperatura powietrza w pomieszczeniu do dojrzewania grzybni to 25 ° C. Urządzenia są instalowane na podwyższonych powierzchniach (od 20 cm nad poziomem podłogi) lub zawieszone w powietrzu w celu maksymalnego odprowadzania gazu.Jeżeli temperatura pożywki podczas inkubacji przekracza 28 ° C, to prawdopodobieństwo śmierci grzybni znacznie wzrasta ze względu na stworzenie jak najlepszych warunków do aktywnego życia organizmów konkurencyjnych (np. Trichoderma pleśni lub neurospory).

W rozpatrywanym okresie dojrzewanie powinno odbywać się w zamkniętych pojemnikach, dlatego wskaźnik wilgotności nie ma większego znaczenia. Inkubację można prowadzić przez 40-110 dni w zależności od objętości wprowadzonej grzybni, składu podłoża oraz właściwości szczepu.

Proces kolonizacji prowadzi do zmiany koloru podłoża (zmienia kolor na biały). Jest to etap białego podłoża, któremu towarzyszy wchłanianie składników odżywczych. Następnie na bloku tworzą się białe guzy..Proces kolonizacji Shiitake Dalej blok zaczyna nabierać brązowego odcienia, co wskazuje na aktywację procesów dojrzewania. Najczęściej przez 40-60 dni cały blok jest brązowy. To jest faza „brązowego” bloku - korpus jest gotowy do owocnikowania. Kolor ten powstaje dzięki działaniu specjalnego enzymu - oksydazy polifenolowej, który jest aktywowany przy silniejszym oświetleniu i obecności tlenu.

Ponadto na powierzchni podłoża tworzy się rodzaj ochronnej warstwy grzybni, która zapobiega przedostawaniu się mikroorganizmów do podłoża i jego wysuszaniu. Dlatego w okresie inkubacji możliwe jest doświetlanie formacji przez 7-9 godzin (światło - 50-120 luksów), aby przyspieszyć pojawienie się primordii.

Owocnikowanie i zbieranie

Owocnikowanie dzieli się na kilka etapów, z których każdy wymaga określonych warunków mikroklimatu:

• Scena 1 - indukcja zawiązywania owoców. W tym okresie należy zadbać o temperaturę powietrza na poziomie 15-19 ° С, zwiększyć wentylację pomieszczenia, a także zapewnić swobodny dostęp światła przez 8-11 godzin dziennie.
• Etap 2 - tworzenie owoców. Kiedy primordia rozpoczynają aktywne procesy edukacyjne, łatwo stają się podatne na wszelkie negatywne skutki mikroklimatu. Konieczne jest utrzymanie reżimu temperatury na poziomie 21 ° С - dla szczepów ciepłolubnych lub 16 ° С - dla zimnolubnych (sprawdź u sprzedawcy grzybni). Optymalna wilgotność w okresie owocowania ok. 85%.
• Etap 3 - owocnikowanie. W tym okresie trwa aktywne tworzenie dużych, samotnych formacji owoców shiitake. Grzyb tworzy ochronne łuski, dzięki czemu wilgotność powietrza można obniżyć do 70%. Po wykryciu wizualnej zgodności owoców z parametrami dojrzałych grzybów konieczne jest wykonanie pierwszej kolekcji. W tym celu ważne jest obniżenie wilgotności powietrza, ponieważ zebrane owoce w takich warunkach będą najlepiej transportowane i przechowywane..
• Etap 4 - okres przejściowy. W tym czasie grzybnia ponownie zbiera składniki odżywcze z podłoża. Aby przyspieszyć ten proces ważne jest podniesienie wskaźnika temperatury do 19-27 ° C. Ważne jest również utrzymanie względnie niskiej wilgotności powietrza wynoszącej 50% oraz przeprowadzenie dokładnej procedury usunięcia resztek dojrzewania poprzedniego potomstwa. Ważnym elementem zapewniającym dobre „zbiory” grzybów shiitake jest właściwe obchodzenie się z blokami przed ewentualnymi szkodnikami i chorobami. Przydziel około 2-4 fal dojrzewania owoców z jednego opakowania co dwa do trzech tygodni po poprzednich zbiorach.

Rozległa metoda

Uprawa shiitake metodą ekstensywną zajmuje pewne przywództwo wśród istniejących mechanizmów, zapewniając ludzkości wysokiej jakości produkty grzybowe stanowiące 65% całkowitej produkcji.

Metoda ta jest najbardziej rozpowszechniona w regionach, w których panuje stosunkowo ciepły i wilgotny klimat, a same „ogrody” grzybowe są umieszczane w miejscach osłoniętych od bezpośredniego światła słonecznego i wiatru..

Przy tworzeniu ogrodu grzybowego shiitake w gospodarstwie domowym wykorzystuje się otręby z drzew liściastych. Drewno musi być zdrowe, czyste, z całą korą i stosunkowo dużym sercem. Ważna jest również wilgotność otrębów. Powinien wynosić 35-70%.

Najlepszym rozwiązaniem byłoby wybranie pni o średnicy 10–20 cm i pocięcie ich na otręby 100–150 cm. Ważne jest, aby odizolować te „naturalne podłoża” przed kontaktem z ziemią lub zanieczyszczeniami zewnętrznymi.Instrukcja uprawy grzybów shiitake w domu jest następująca:

• Konieczne jest położenie nacięcia na przygotowanej powierzchni (stół lub kozioł), aby skutecznie wyciąć i wywiercić otwory. Otwory nie powinny mieć dużej średnicy (wystarczy 2-3 cm). Ważne jest również kontrolowanie głębokości otworów na poziomie 8-12 cm.
• Po wykonaniu otworów należy jak najszybciej wypełnić te formacje trocinami lub grzybnią zbożową, zatkać je elementami drewnianymi, a także hermetycznie zamknąć otwory woskiem lub parafiną.
• W kolejnym etapie wskazane jest umieszczenie otrąb w pomieszczeniu, w którym sztucznie można zapewnić normalny mikroklimat do wzrostu dojrzewających grzybów - temperatura 21-25 ° C i wilgotność 75-80%. Jeśli nie ma dostępu do lokalu, konieczne jest znalezienie miejsca w lesie lub innego schronienia przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych..
• Kiełkowanie grzybni następuje od sześciu miesięcy do półtora roku. Można sprawdzić cięcie pod kątem powstania owoców shiitake przez oględziny przekroju (powinny tam tworzyć się białe strefy) i przy lekkim fizycznym wpływie na nacięcie nie powinno się „dzwonić”;

Jak zrobić dziury w pniach Istnieje kilka sztucznych sposobów na przyspieszenie procesu dojrzewania owoców.. Przykładowo, aby zintensyfikować pierwszą falę owocnikowania, konieczne jest zanurzenie w wodzie kawałków z plamkami grzybni w dostępnych źródłach wody lub podlewanie ich za pomocą specjalnych urządzeń. W ciepłym sezonie tę procedurę należy wykonywać przez 9-20 godzin, na zimno - 1,5-3 dni. Czas trwania miotu to około 1-2 tygodnie, a liczba fal jest ograniczona do 2-3 lub więcej.

Eksperci zalecają przykrywanie otrębów pomiędzy falami owocnikowania (w okresach uśpienia) specjalnymi materiałami ochronnymi, które powinny przepuszczać światło i powietrze. Głównym zadaniem tego działania jest zapewnienie stabilnego reżimu temperaturowego przy podwyższonych szybkościach (temperatura - 16-22 ° C), a także zapewnienie wilgotności 20-40%. Po 1-3 miesiącach otręby należy ponownie namoczyć w wodzie i wystawić na aktywację procesów owocnikowania.Aby przewidzieć możliwy „plon” można kierować się zasadą doświadczonych hodowców pieczarek - suma całego owocowania powinna stanowić około 17-22% masy drewna. A samo owocowanie może trwać od 2 do 6 lat..

Uprawa grzybów shiitake to bardzo ekscytujący i edukacyjny proces, który pozwoli na najbardziej efektywne wykorzystanie odpadów z przemysłu drzewnego. Ta kultura grzybowa nie tylko przyczyni się do zwiększenia różnorodności diety, ale także pomoże uzyskać niezbędne składniki odżywcze dla dobrego poziomu ogólnej odporności organizmu oraz utrzymać wątrobę, serce, nerki przy stosunkowo niewielkim nakładzie czasu i wysiłku..

Wideo: shiitake - jak uprawiać grzyby, podłoże i siew