Pory: uprawa na wolnym powietrzu, sadzenie sadzonek

Por (łac. Allium porrum),

lub perłowy łuk - roślina zielna należąca do rodzaju Luca. Por pochodzi z zachodniej Azji, ale później dotarł do Morza Śródziemnego, gdzie w naturze wciąż można znaleźć jego pierwotną dziko rosnącą postać - cebulę winogronową. Pory były dobrze znane w krajach starożytnego świata - Egipcie, Rzymie i Grecji, a od średniowiecza uprawia się je w całej Europie, szczególnie we Francji - Anatole France nazywał pory szparagami dla ubogich. Dziś ten rodzaj cebuli jest wszechobecny..

Por - opis

Pory to dwuletnie rośliny zielne, osiągające wysokość od czterdziestu centymetrów do jednego metra. W pierwszym roku życia pory tworzą potężny system korzeniowy, fałszywą białą cebulkę o średnicy od 2 do 8 cm i długości 10-12 cm, zamieniającą się w fałszywą łodygę oraz dużą liczbę liniowo-lancetowatych wachlarzowych zielonych lub niebieskawo-zielonych liści. W drugim roku, w okresie czerwiec-lipiec, roślina rozwija szypułkę do 2 m wysokości z różowymi lub białymi kwiatami, które tworzą kwiatostan parasolowaty, aw sierpniu lub wrześniu nasiona dojrzewają podobnie jak nasiona cebuli i zachowują żywotność przez dwa lata.

Por to kultura odporna na zimno, wymagająca wilgoci. W regionach centralnych i północnych uprawiany jest w sadzonkach, a na południu wysiewa się go bezpośrednio do ziemi..

Uprawa porów z nasion

Wysiew nasion pora na sadzonki

Okres wegetacji kultury wynosi od 150 do 200 dni, a dla przyspieszenia procesu dojrzewania pory uprawiane są w sadzonkach. Jeśli zdecydujesz się siać cebulę na sadzonki w domu, musisz to zrobić pod koniec lutego lub na początku marca. Siew odbywa się w szklarni w połowie kwietnia, a jeśli zamierzasz rosnąć w łóżku ogrodowym pod folią, musisz zasiać nasiona pora pod koniec kwietnia.

Do siewu potrzebne są pojemniki o głębokości co najmniej 10-12 cm, ponieważ pory mają długie korzenie. Naczynia należy zdezynfekować przez umycie mocnym roztworem nadmanganianu potasu, a nasiona przechowywać w termosie z ciepłą wodą (40-45 ° C) przez kilka godzin, a następnie natychmiast opuścić do zimnej wody i wysuszyć do uzyskania płynności. Napełnij pojemniki (najlepiej osobne doniczki lub kubki) lekką ziemią sodowo-próchniczną. Lekko ubić i dobrze podlać, następnie wysiać nasiona pora, przykryć 5 mm warstwą piasku, przykryć folią i przechowywać w temperaturze 22-25 ºC do wzejścia.

Pielęgnacja sadzonek porów

Uprawy należy codziennie wietrzyć, a aby gleba była przez cały czas lekko wilgotna, spryskuje się ją z rozpylacza. Pierwsze pędy pojawiają się po 10 dniach, a gdy to nastąpi, zdejmuje się pokrywę z upraw, wystawia się je na jasne rozproszone światło, a temperaturę obniża się do 18-20 ºC w ciągu dnia i 12-14 ºC w nocy. Korzenie roślin należy utrzymywać w cieple, dlatego pod pojemnikiem z uprawami umieść arkusz płyty gipsowo-kartonowej lub piankowego tworzywa sztucznego. Chronić sadzonki przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych i przeciągami. Jeśli pory są zbyt gęste, rozcieńczyć je. Podlewaj sadzonki ciepłą wodą.

Gdy sadzonki dorastają i stają się silniejsze, karmi się je roztworem 20 g azotanu amonu, taką samą ilością chlorku potasu i 40 g superfosfatu w wiadrze z wodą na 1 m2 upraw.

Sadzenie porów na zewnątrz

Kiedy sadzić pory na zewnątrz

Od pierwszych dni do połowy maja, w wieku 50-60 dni, sadzi się w ogrodzie sadzonki pora. W przeddzień sadzonki porów należy obficie podlewać, a podczas przesadzania liście i korzenie sadzonek są cięte o jedną trzecią. Sadzenie porów w ziemi powinno odbywać się późnym popołudniem lub w pochmurny dzień.

Gleba na pory

Pod uprawę wybrano otwarte i słoneczne miejsce, z dala od drzew i krzewów, które blokują światło. Gleba wymaga żyznej, obojętnej reakcji, przepuszczalnej dla wody i powietrza. Zbyt kwaśne gleby należy wapnować. Przygotuj miejsce do sadzenia porów jesienią: na każdy metr kwadratowy do kopania weź kilka łyżek Nitrofoski, łyżeczkę mocznika i wiadro kompostu lub próchnicy. Wiosną kompost i humus należy rozsypać po terenie w ilości 3 kg na m², ale nie trzeba go wykopywać - nawóz wpadnie w ziemię podczas sadzenia sadzonek i późniejszego podlewania.

Następnie możesz sadzić pory

Por rośnie dobrze po uprawach takich jak groch, fasola, soja i inne rośliny strączkowe, obornik zielony, kapusta, pomidory i wczesne ziemniaki, ale porów nie należy sadzić na obszarach, na których w ciągu ostatnich trzech lat wyrósł jakikolwiek rodzaj cebuli.

Jak sadzić pory na zewnątrz

W szóstym do siódmym tygodniu po pojawieniu się sadzonek sadzonki zaczynają twardnieć, wyprowadzając je na krótki czas na świeżym powietrzu w ciągu dnia, ale stopniowo zwiększając czas trwania zabiegu. Przygotowane do życia na zewnątrz sadzonki będą gotowe do przeszczepu.

Miejsce przygotowane na por jest wyrównane i wykonane na nim rowki o głębokości 10-15 cm w odległości 20-30 cm od siebie. Gleba usunięta z bruzd jest mocowana tak, aby nie rozpadała się w bruździe. Pory sadzi się w rowkach w odległości 10-25 cm między sadzonkami, w zależności od odmiany. Przed sadzeniem korzenie sadzonek należy skrócić do 4 cm i zanurzyć w skrzynce składającej się z równych części gliny, krowiego łajna i wody. Sadzonki są lekko kapane w bruzdę, bez całkowitego jej wypełnienia i obficie podlewane, aby wokół korzeni nie było powietrza.

Sadzenie porów przed zimą

Pory są często uprawiane przez siew bezpośrednio w ziemię przed zimą. Działka jest przygotowywana z wyprzedzeniem, latem wykopują i stosują nawozy, aw listopadzie nasiona układa się co 8-12 cm w rowkach znajdujących się w odległości 20 cm od siebie. Zwróć szczególną uwagę na prognozę pogody: jeśli będzie zbyt ciepło, cebula będzie miała czas na kiełkowanie, co prawie na pewno umrze wraz z kolejnym trzaskaniem. Uprawy na zimę są ściółkowane torfem i próchnicą, a następnie przykrywane śniegiem - im więcej jest na miejscu, tym lepiej: śnieg będzie się topił przez długi czas, a por wykiełkuje nawet po ustąpieniu mrozów powrotnych.

Pielęgnacja porów

Jak uprawiać pory

Uprawa i pielęgnacja porów polega na wykonywaniu zabiegów znanych każdemu ogrodnikowi.

Więc jak uprawiać pory? Konieczne jest regularne podlewanie, pielenie i spulchnianie gleby w rzędach, dodatkowe nawożenie, ochrona przed chorobami i szkodnikami, ale najbardziej odpowiedzialną procedurą uzyskania wybielonej łodygi - i to jest główna wartość porów - jest hilling roślin, który należy wykonać 3-4 razy w okresie wegetacji. Hilling rozpoczyna się w środku lata, a po każdym zabiegu miejsce jest mulczowane siekaną słomą, suchą trawą lub suchym obornikiem.

Jeśli chodzi o spulchnianie gleby wokół roślin, należy to przeprowadzać co najmniej raz na dwa tygodnie. Gdy tylko łodyga cebuli osiągnie grubość ołówka, podczas procedury rozluźniania zacznij stopniowo dodawać do bruzd usuniętą z nich podczas sadzenia ziemię. Gdy tylko bruzda zostanie całkowicie zamknięta, możesz zacząć hulać rośliny..

Podlewanie pora

Wilgoć jest podstawą wzrostu porów, ale pierwszych trzech dni po posadzeniu sadzonek na rabacie ogrodowym nie należy podlewać. W przyszłości podlewanie będzie odbywać się mniej więcej raz na pięć dni, wydając od 10 do 15 litrów zimnej wody na każdy m².

Top dressing do porów

W sezonie pory karmione są 3-4 razy. Po trzech tygodniach od posadzenia sadzonek w otwartym terenie należy glebę podlać roztworem 20 g saletry amonowej i 15 g soli potasowej w 10 litrach wody - taka ilość wystarczy na 4 m2 ogrodu. Por również dobrze reaguje na karmienie organiczne - roztwór dziewanny (1:10) lub ptasie odchody (1:20). Przed każdym polowaniem wsyp pod łodygi cebuli popiół drzewny w ilości 1 szklanki nawozu na 1 m2 działki.

Szkodniki i choroby porów

Spośród chorób porów najgroźniejsza jest mozaika - choroba wirusowa przenoszona przez mszyce. Mozaikę można rozpoznać po podłużnych żółtych plamach na liściach cebuli. Dotknięte rośliny są skarłowaciałe.

Por cierpi również na choroby grzybowe, mączniaka rzekomego i rdzę. Peronosporoza, czyli mączniak rzekomy, objawia się szybko rosnącymi owalnymi plamami na liściach cebuli. Dotknięte rośliny stają się niejadalne.

Rdza to także choroba grzybicza. Można go rozpoznać po jasnożółtych płatkach zarodników grzybów, które pojawiają się na liściach cebuli. W miarę dojrzewania płatki ciemnieją, a następnie stają się czarne, a dotknięte liście wysychają.

Głównym szkodnikiem pora jest mucha cebulowa, może spowodować nieodwracalne szkody w uprawie. Muchę cebulową można zobaczyć już w połowie maja - w tym czasie składa jaja w glebie i na liściach, a po kilku dniach pojawią się larwy żerujące na środkowej części cebuli, przez co gnije i więdnie.

Przetwarzanie porów

W celu ochrony uprawy przed muchami cebulowymi teren jest zapylany popiołem drzewnym w ilości jednej szklanki popiołu na 1 m² ogrodu. Zamiast popiołu można użyć pyłu tytoniowego lub mieszanki pyłu tytoniowego i popiołu. Muchy są odstraszane przez obróbkę gleby i roślin mielonym pieprzem (jedna łyżeczka pieprzu na m² poletka). Cokolwiek zapylasz pory, po przetworzeniu pamiętaj, aby poluzować glebę na głębokość 2-3 cm.

Środek zaradczy, taki jak napar tytoniowy, sprawdził się dobrze w walce ze szkodnikiem. Przygotuj to w ten sposób: dodaj łyżkę mydła w płynie i 200 g tytoniu do 10 litrów gorącej wody, nalegaj przez kilka godzin, następnie przefiltruj napar i spryskaj nim rośliny.

Aby z pewnością odstraszyć muchę cebulową od pora, między jej rzędami można posadzić seler.

Jak radzić sobie z chorobami pora? Czynniki wywołujące choroby grzybowe są niszczone przez przetwarzanie roślin i gleby na miejscu za pomocą roztworu Fitosporyny lub tlenochlorku miedzi. Niestety choroby wirusowe, podobnie jak mozaika, są nieuleczalne, dlatego walka z nimi prowadzona jest wyłącznie metodami agrotechnicznymi:

• zgodność z płodozmianem;
• zwalczanie chwastów i szkodliwych owadów;
• używanie zdezynfekowanych nasion do siewu;
• natychmiastowe usunięcie porażonych roślin z ogrodu;
• uprawa odpornych porów.

Zbiór i przechowywanie porów

Pory należy zbierać zanim temperatura w ogrodzie spadnie do -5 ºC, ponieważ roślina toleruje jedynie mrozy do -7 ºC. Por wykop łopatą i pozostaw na chwilę na krawędzi bruzdy do wyschnięcia. Następnie rośliny są oczyszczane z ziemi, starając się nie dostać jej między liście, przyciąć trochę korzenie cebuli i wysłać do przechowywania. Nie tnij liści! - doprowadzi to do szybkiego więdnięcia roślin.

Pory są przechowywane na różne sposoby. Na przykład w piwnicy o temperaturze od -1 do +1 ºC i wilgotności powietrza około 85%. Na dno pudełka wylewa się warstwę mokrego piasku rzecznego o grubości około 5 cm, na nim pionowo układa się łodygi porów, a między nie przesypuje się piasek - w tej formie cebule przechowuje się nawet do sześciu miesięcy.

Pory można przechowywać w pudełku z wilgotnym piaskiem na balkonie - przy dobrze przykrytym pudełku por z łatwością zniesie przymrozki do -7 ºC.

Do przechowywania porów w lodówce wybierz rośliny najwyższej jakości, odetnij ich korzenie i liście, ostudź do 0 ºC, następnie szybko umieść 6-8 łodyg w perforowanych plastikowych torebkach i przechowuj w -5 ºC przez 4-5 miesięcy.

Pory są również przechowywane w postaci posiekanej: umyte, wysuszone i posiekane liście i łodygi cebuli są umieszczane w warstwie do 5 cm w plastikowych torebkach i umieszczane w zamrażarce do przechowywania.

Rodzaje i odmiany porów

Do czasu dojrzewania odmiany pora dzieli się na wczesne lub letnie, które zbiera się w sierpniu lub na początku września, w połowie sezonu lub jesienią, dojrzewając do października i późno lub zimą.

Nogi cebuli wczesnych odmian, które dojrzewają od 130 do 150 dni, ważą od 200 do 350 gi osiągają 3 cm średnicy Liście wczesnych odmian dojrzewających są wąskie, zielone, rzadko i pod ostrym kątem, umieszczone na fałszywej łodydze i pod koniec W lipcu robią się niegrzeczni. Najpopularniejsze odmiany pora wczesnego dojrzewania to:

• Columbus - jedna z najlepszych wczesnych odmian selekcji holenderskiej o doskonałym smaku. W wieku dorosłym roślina osiąga wysokość zaledwie 70-80 cm, tworzy nogę o wysokości 20 cm, średnicy 6 cm i wadze 400 g. Zaletą tej odmiany jest to, że nie trzeba jej wybielać w celu wybielenia łodygi;
• Westa - odmiana produktywna, której rośliny osiągają wysokość 150 cm, a łodyga spożywcza, przy stałym pokosie, może osiągnąć 30 cm wysokości i 350 g masy. Vesta wyróżnia się doskonałym słodkawym smakiem;
• Trąba słonia - noga tej odmiany ma wysokość do 30 cm, ale tylko w wyniku wielokrotnego hillingowania. Trąba słonia wyróżnia się dobrym słodkawym smakiem i możliwością długotrwałego przechowywania;
• Goliat - roślina z wybieloną częścią do 30 cm wysokości, do 6 cm średnicy, o wadze do 200 g, z szerokimi zielonymi lub szaro-zielonymi liśćmi i słabą cebulką;
• Kilima - wysokowydajna odmiana średnio wczesna, w której bielona część osiąga wysokość od 10 do 25 cm i średnicę 3-4 cm i wadze około 150 g.

Odmiany pora w połowie sezonu nie są tak wydajne jak wczesne, ale mają lepszą jakość. Te odmiany potrzebują od 150 do 180 dni na dojrzewanie. Rośliny sezonowe mają niebiesko-zielone liście o szerokości do 7 cm i nóżce o wadze do 200 gi wysokości do 25 cm. Najlepsze odmiany porów z tej grupy to:

• Jolant - plenna odmiana odporna na choroby grzybowe o nóżce o wysokości do 35 cm, słabo wypukłej cebulce i wąskich, rowkowanych, pionowo ułożonych liściach o ciemnozielonym kolorze z antocyjanowym odcieniem;
• Kazimierza - wysoka i zwarta odmiana, wyróżniająca się produktywnością i odpornością na grzyby, z liśćmi wystającymi prawie pionowo z łodygi, słabo wyrażoną cebulą i bieloną łodygą o wysokości do 25 cm i średnicy do 3,5 cm;
• Camus - odmiana średniej wysokości odporna na choroby grzybowe z wklęsłymi zielonymi liśćmi z lekkim woskowym nalotem, słabo wyrażoną cebulką i wybieloną łodygą do 20 cm wysokości i do 2,5 cm średnicy;
• Tango - bardzo wydajna odmiana mrozoodporna o prawie pionowych liściach, słabej cebulce, łodydze do 12 cm wysokości, około 5 cm średnicy i wadze do 250 g;
• Bastion - odporna na plamistość, wysokowydajna odmiana z łodygą o wysokości do 30 cm i wadze do 220 g.

Późne odmiany porów dojrzewają długo - ponad 180 dni. Ich produktywność jest taka sama jak odmian w połowie sezonu, ale są przechowywane dłużej. Liście późnej cebuli są szerokie, niebiesko-zielone, często z woskowym nalotem. Są bardzo gęsto położone na fałszywej łodydze i odchodzą od niej prawie pod kątem prostym, przez co rośliny wyglądają na przysadziste. Ich noga jest gęsta, gruba i krótka.. Popularne odmiany późnego pora to:

• Karantansky - wysokość bielonej nogi tej odmiany sięga 25 cm, średnica - 4 cm przy masie 200 gramów lub więcej. Liście szerokie, rozłożyste, ciemnozielone z silnym woskowym nalotem;
• Słoń - mrozoodporna i odporna na suszę, ostra w smaku odmiana czeska o długości do 25 cm i wadze ok. 200 g, niebieskozielonych liściach z silnym woskowym nalotem i łagodną cebulką;
• Bandyta - piękna wysoka roślina, wyhodowana przez holenderskich hodowców, z krótką, zagęszczoną łodygą o doskonałym smaku. Odmiana jest odporna na zimno;
• Jesienny gigant - kolejna odmiana holenderska, tworząca dużą nogę o wysokości do 40 cm i średnicy do 8 cm Główną zaletą odmiany jest doskonała jakość przetrzymywania;
• Asgeos - odmiana odporna na zimę o szerokich ciemnoniebieskich liściach, łagodnej cebulce i łodydze o półostrym smaku do 20 cm wysokości, ale o wadze do 350 g;
• Rtęć - roślina odporna na infekcje wirusowe o ciemnozielonych liściach, łodydze o półostrym smaku do 25 cm wysokości i wadze do 200 g.

Właściwości porów - szkoda i korzyść

Przydatne właściwości porów

Pory są bogate w witaminy (B2, B1, E, C), karoten, a także białka, sole potasu, magnezu, żelaza, fosforu, wapnia i siarki. Ten rodzaj cebuli ma właściwość zwiększania zawartości kwasu askorbinowego podczas przechowywania ponad półtora raza.

Lecznicze właściwości porów znane są od starożytności: był stosowany w leczeniu dny moczanowej, szkorbutu, reumatyzmu, otyłości, zaburzeń metabolicznych, niedoboru witamin, wyczerpania, kamicy moczowej, zmęczenia psychicznego i fizycznego.

Badania kliniczne wykazały, że por ma działanie żółciopędne i moczopędne, zwiększa apetyt, poprawia pracę wątroby.

Pory są również wykorzystywane do spowolnienia rozwoju chorób onkologicznych, na przykład raka jelita grubego, prostaty i macicy. Ponadto regeneruje organizm, dodaje siły i poprawia napięcie w okresie wiosennej beri-beri.

Pory są również wykorzystywane do leczenia otarć i zadrapań, a także w celu zwiększenia stężenia hemoglobiny we krwi, w leczeniu gruźlicy i wąglika, infekcji paciorkowcowych i gronkowcowych, biegunki, bezsenności, dreszczy, ataków astmy, artretyzmu oraz innych chorób i zaburzeń organizmu.

Por ma minimalną zawartość kalorii, dzięki czemu można go zaliczyć do produktów dietetycznych i jest polecany każdemu, kto obserwuje swoją sylwetkę lub walczy z otyłością. Z porów używa się do produkcji puree, barszczu, pikli, jest stosowany jako składnik potraw wieloskładnikowych - do pizzy dodaje się również gulasz warzywny, omlet, zapiekanki, sałatki, pory. Duszone pory przyprawione dressingiem cytrynowym są używane jako dodatek.

Pory - przeciwwskazania

Świeże pory nie są zalecane w chorobach żołądka i dwunastnicy, ale po obróbce cieplnej nie zaszkodzą. Preparat przeciwwskazany w chorobach nerek i pęcherza. Por należy spożywać ostrożnie dla osób cierpiących na kamienie nerkowe, ponieważ zawiera on substancję oksalit. Przejadanie się porów może powodować bóle głowy nawet u całkowicie zdrowej osoby..