Amarantus: sadzenie i pielęgnacja, wyrastanie z nasion

Roślina amarantus (łac. Amaranthus)

, lub szerokość należy do rodzaju z rodziny Amaranth, który jest szeroko rozpowszechniony na wolności w Ameryce, Indiach i Chinach. W krajach Azji Wschodniej trójkolorowy amarantus jest uprawiany jako roślina warzywna, chociaż ten sam gatunek, jak amarantus ogoniasty i smutny, jest często używany jako rośliny ozdobne. Osiem tysięcy lat temu amarant stał się, obok kukurydzy i fasoli, jedną z głównych upraw zbożowych ludów zamieszkujących terytorium współczesnego Meksyku i Ameryki Południowej - Inków i Azteków..

Niektóre rodzaje amarantusa, na przykład amarantus ogoniasty i amarantus wiechowaty, są uprawiane jako zboża do dziś, ale są gatunki, które są uważane za chwasty - na przykład niebieskawa trawa amarantusa lub amarantusa odwróconego. W krajach Azji Wschodniej trójkolorowy amarantus jest uprawiany jako roślina warzywna, chociaż ten sam gatunek, jak amarantus ogoniasty i smutny, jest często używany jako rośliny ozdobne. Kwiat amarantusa został przywieziony do Europy przez hiszpańskich żeglarzy jako dekoracja klombów, a od XVIII wieku zaczął być uprawiany jako roślina pastewna lub zbożowa. W tłumaczeniu z języka greckiego słowo „amarant” oznacza „nietrwały kwiat”. W naszym kraju amarant nazywany jest najczęściej shiritsą, a także aksamitem, aksamitnikiem, grzebieniami kogutów czy kocim ogonem.

Roślina amarantusa - opis

Łodygi amarantusa mogą być proste lub rozgałęzione, liście są naprzemienne, całe, lancetowate, jajowate lub w kształcie rombu, podstawa blaszki liściowej jest wydłużona w ogonek, wierzchołek liścia ma nacięcie i lekkie zaostrzenie. Kwiaty pachowe o kolorze złotym, czerwonym, zielonym lub fioletowym zbierane są w pęczki, wierzchołkowe - w wiechy w kształcie kolców. Owoc amarantusa to pudełko z małymi nasionami. Kolor rośliny jest zielony, fioletowy, fioletowy, a czasami wszystkie te kolory są połączone w jednej roślinie. Wysokość amarantusa w zależności od gatunku może wynosić nawet 30 cm, a nawet dochodzić do trzech metrów. W naszym klimacie amarantus jest uprawiany jako roślina jednoroczna.

Uprawa amarantusa z nasion

Siew amarantusa

Uprawa amarantusa nie jest trudna. Na terenach, na których do końca kwietnia gleba na głębokości 4-5 cm została już nagrzana przez słońce do 10 ºC, można wysiewać nasiona amarantusa bezpośrednio do gruntu, ale wcześniej należy przygotować stanowisko - na każdy metr kwadratowy do kopania lub kompleksu dodaj 30 g mieszanki mineralnej nawozy zgodnie z instrukcją. Jednak podczas osadzania nawozów w glebie należy przestrzegać pomiary: amarant ma tendencję do przekształcania nawozów azotowych w azotany niebezpieczne dla zdrowia, więc nie daj się ponieść składnikowi azotowemu. Jeśli zasiejesz na czas amarantus, szybko urośnie i nie będziesz musiał walczyć z chwastami..

Tak więc pod koniec kwietnia nasiona sadzi się pojedynczo w rowkach w mokrej glebie i osadza na głębokości 1,5 cm Dla wygody można mieszać małe nasiona z piaskiem lub trocinami w stosunku 1:20 - łatwiej jest siać. Między rzędami obserwuje się odległość 45 cm, między okazami powinno być około 7-10 cm, więc doświadczeni hodowcy kwiatów wolą cierpieć przy siewie, ale nie mieszają nasion z piaskiem, ale układają je jeden po drugim. Po 8-10 dniach zobaczysz sadzonki, które w razie potrzeby należy przerzedzić, a glebę między nimi poluzować. Jeśli posadziłeś amarantus później, w maju, będziesz musiał walczyć także z chwastami..

Gdy szarłat osiągnie wysokość 20 cm, należy zastosować nawożenie azotowe, przy czym stężenie azotu powinno być o połowę mniejsze niż zaleca producent. Czy hodujesz amarantus warzywny czy dekoracyjny, to nie ma znaczenia - dojrzeje w pełni za trzy, trzy i pół miesiąca od momentu siewu.

Sadzonki amarantusa

Warunki do uprawy amarantusa w sadzonce nie utrudnią Ci tego. W przypadku sadzonek nasiona amarantusa wysiewa się pod koniec marca. Jako pojemnik na sadzonki nadają się plastikowe pojemniki lub zwykłe doniczki o wysokości do 10 cm Nasiona uszczelnia się w wilgotnej glebie na 1,5-2 cm, następnie doniczki umieszcza się w ciepłym, jasnym miejscu. Uprawy nawadniane są opryskiem, optymalna temperatura do wschodów to około 22 ºC.

Jeśli wszystkie te warunki zostaną spełnione, sadzonki pojawią się za mniej niż tydzień. Gdy amarantusy wykiełkują, rozrzedzamy je, pozbywając się słabych pędów, a gdy na pędach pojawią się trzy liście, posadź je w osobistych doniczkach o średnicy 12 cm.

Sadzenie amarantusa

Kiedy sadzić amarantusa

Gdy gleba w ogrodzie dobrze się nagrzeje i minie zagrożenie nawracającymi mrozami, sadzonki można sadzić w otwartym terenie. Odbywa się to zwykle w połowie lub pod koniec maja. Stanowisko amarantusa powinno być dobrze oświetlone i osuszone, gleba lekka i pożywna, z dostateczną ilością wapna. Ogólnie rzecz biorąc, amarant jest całkowicie bezpretensjonalny, ale nie toleruje niskich temperatur i zbyt dużej wilgotności gleby. Przed posadzeniem amarantusa w otwartym terenie, glebę na stanowisku należy rozkopać nitroammofosem w ilości 20 g na 1 m².

Jak sadzić amarantus

Sadzenie amarantusa, w zależności od gatunku i odmiany, przeprowadza się w odległości od 10 do 30 cm między okazami, a między rzędami obserwuje się odstęp od 45 do 70 cm, aż sadzonki zakorzenią się i zaczną rosnąć, wymagają regularnego podlewania. I przygotuj się na pokrycie tego obszaru amarantusami, jeśli nagle powróci zimno.

Pielęgnacja amarantusa

Jak uprawiać amarantus

Właściwie pielęgnacja amarantusa jest potrzebna tylko do czasu wzrostu rośliny, ale przez pierwszy miesiąc sadzonki amarantusa rozwijają się bardzo wolno, dlatego potrzebują podlewania, pielenia i spulchniania gleby. Ale potem amarant przyspiesza jego rozwój i na miejscu nie ma już miejsca na chwasty. Czasami okaz amarantusa może rosnąć siedem centymetrów dziennie.!

Również w przypadku amarantusa ważne jest regularne podlewanie, tylko w pierwszym miesiącu na otwartym polu, wtedy korzeń rośliny wnika głęboko w glebę i nie ma potrzeby podlewania, chyba że suchy okres lata nie będzie padał - wtedy amarantus będzie trzeba podlewać jak każdą inną roślinę.

Wskazane jest karmienie amarantusa 3-4 razy w sezonie, najlepsze nawozy to roztwór dziewanny w proporcji 1: 5 i popiół (200 g na 10 litrów wody). Najlepiej nawozić wczesnym rankiem po podlaniu stanowiska..

Szkodniki i choroby amarantusa

Sadzenie i pielęgnacja amarantusa nie sprawi Ci żadnych kłopotów. Ponadto amarantus jest bardzo odporny na szkodniki i choroby. Czasami jednak dotykają go również mszyce lub ryjkowce. Larwy wołka rozwijają się w łodygach roślin, opóźniając ich wzrost. Mszyce są w stanie zaszkodzić amarantusowi dopiero na początku jego życia iz reguły dzieje się to w wilgotne, deszczowe lato. Mszyce są eksterminowane przez traktowanie amarantusa actellikiem lub fufanonem (karbofos). Te same leki dają dobre wyniki w walce z wołowiną..

Jeśli w glebie zgromadzi się zbyt dużo wilgoci, amarantus może zachorować na choroby grzybowe, które leczy się opryskując rośliny fungicydami - siarką koloidalną, siarczanem miedzi, tlenochlorkiem miedzi i innymi podobnymi preparatami.

Amarantus po kwitnieniu

Jak i kiedy zbierać nasiona amarantusa

Jeśli chcesz zebrać nasiona amarantusa, wybierz jedne z najtwardszych roślin i nie odcinaj liści. Gdy tylko dolne liście amarantusa zaczerwienią się, wyschną i opadną, a łodyga rośliny stanie się biaława, wybierz suchy, pogodny dzień, odetnij kwiatostany z wybranych okazów, zaczynając od spodu łodygi i umieść je do wyschnięcia w dobrze wentylowanym, suchym pomieszczeniu. Po kilku tygodniach, podczas pocierania rękoma wysuszonych wiech, dojrzałe nasiona łatwo wysypują się z pudełek, wystarczy je przesiać przez drobne sito i włożyć do pudełka lub papierowej torby do przechowywania. Nasiona amarantusa nie tracą zdolności kiełkowania przez około pięć lat.

Amarantus zimą

Amarant na naszych szerokościach geograficznych nie toleruje nawet ciepłych zim, dlatego jest uprawiany jako roślina jednoroczna. Pod koniec sezonu wegetacyjnego resztki amarantusa są zbierane i usuwane. Jeśli masz pewność, że twoje amarantusy nie są zarażone szkodnikami lub chorobami, umieść ich wierzchołki w jamie kompostowej - będzie to dobry nawóz. Mielona część amarantusa wykorzystywana jest również jako pasza dla zwierząt np. Trzody chlewnej i drobiu, ponieważ oprócz wysokiej jakości białka zawiera białko, dużo karotenu oraz witaminę C.

Rodzaje i odmiany amarantusa

Amaranth paniculata lub crimson (Amaranthus paniculatus = Amaranthus cruentus)

Najczęściej służy do ozdabiania klombów, wykonywania bukietów, w tym zimowych. Jest to roślina jednoroczna o wysokości od 75 do 150 cm o wydłużonych, jajowatych czerwono-brązowych liściach z ostro wydłużonym wierzchołkiem. Małe czerwone kwiaty są zbierane w wyprostowanych kwiatostanach. Gatunek ten kwitnie w czerwcu i kwitnie do zimna. W kulturze od 1798 roku występuje w kilku formach: nana - niska forma do 50 cm wysokości, cruentus - z opadającymi kwiatostanami czerwonych kwiatów, sanguineus - pionowe kwiatostany z opadającymi końcami. Najczęściej w uprawie kwiatów stosuje się odmiany nisko rosnące, o wysokości 25-40 cm:

• Rother Dam i Rother Paryż - odmiany o wysokości 50-60 cm o ciemnoczerwonych liściach i bordowych kwiatach;
• Zwergfakel i Grunefakel - odmiany o wysokości do 35 cm z odpowiednio fioletowymi i ciemnozielonymi kwiatostanami;
• Gorące Ciastko - najwyższa odmiana, osiągająca metr wysokości, z zielonymi liśćmi i czerwono-pomarańczowymi kwiatostanami.

Amarantus ciemny lub smutny (Amaranthus hypochondriacus)

Gatunek słabo rozgałęziony, do półtora metra wysokości, z podłużnymi, lancetowato spiczastymi liśćmi w kolorze fioletowym lub fioletowo-zielonym i pionowymi, kolczastymi wiechami kwiatostanów o różnych kolorach, ale najczęściej ciemnoczerwonych. W kulturze od 1548 roku. Występuje krwistoczerwona forma - sanguineus, z wiszącymi kwiatostanami. Odmiany:

• Pigmy Torch - amarant o wysokości 60 cm, którego ciemnofioletowe kwiatostany stają się kasztanowe jesienią, a liście są wielokolorowe;
• Green Tamb - odmiana o wysokości do 40 cm, pomalowana na różne odcienie szmaragdowego odcienia i często używana przez fitoprojekterów przy sporządzaniu suchych bukietów.

Amarantus tricolor (Amaranthus tricolor)

Ozdobno-liściasta roślina o wysokości od 70 cm do półtora metra z wyprostowanymi łodygami tworzącymi piramidalny krzew. Liście amarantusa trójkolorowego są wydłużone, jajowate lub wąskie, niekiedy faliste, barwione na żółto, zielono i czerwono - młode liście są niezwykle jasne i piękne. Kwitnie od czerwca do przymrozków, występuje w kilku odmianach: wierzba (salicifolius) o wąskich, brązowozielonych, falistych liściach do 20 cm długości i pół centymetra szerokości - czerwono-zielone (rubriviridis) z rubinowo-fioletowymi liśćmi w zielonych plamkach - czerwona (ruber ) o liściach krwistoczerwonych i jasnych (splendens), które mają liście ciemnozielone z brązowymi plamkami. Odmiany:

• amarantowe podświetlenie, - potężna roślina o wysokości do 70 cm z imponującymi dużymi liśćmi. Młode liście są czerwono-żółte, starsze czerwono-pomarańczowe, dolne liście mają kolor brązowy;
• Zorza polarna - ta odmiana ma faliste wierzchołkowe liście o złotożółtym odcieniu;
• Earley Splender - wierzchołkowe liście o jasnym szkarłatnym odcieniu, dolne są prawie czarne z fioletowo-zielonym odcieniem.

Szarłat ogoniasty (Amaranthus caudatus)

W naturze rośnie w tropikalnej Afryce, Azji i Ameryce Południowej. Pędy są mocne, wyprostowane, do półtora metra wysokości. Liście są duże, podłużne, jajowate, zielone lub fioletowo-zielone. Małe ciemnoczerwone, żółtawozielone lub szkarłatne kwiaty są zebrane w kuliste kłębuszki, które z kolei są ułożone w wiszące długie kwiatostany wiechowate. Kwitnie od czerwca do października, w kulturze od 1568 roku. Ma kilka form: biały - z zielonkawo-białymi kwiatami - zielony - ta forma z jasnozielonymi kwiatostanami jest bardzo poszukiwana przez kwiaciarnie - w kształcie koralików - kwiaty tej formy są zebrane w okółek i wyglądają jak długie koraliki nawleczone na łodygę. Odmiany:

• Rothschwanz - z czerwonymi kwiatostanami;
• Grunschwantz - z jasnozielonymi kwiatostanami.

Obie odmiany osiągają wysokość 75 cm i są krzewami silnymi, zajmującymi dużą powierzchnię.

Amarant - szkoda i korzyść

Naukowcy uważają amarantus za roślinę XXI wieku, zdolną do żywienia i leczenia całej ludzkości. Może to przesada, ale z pewnością jest w tym stwierdzeniu trochę prawdy. Wszystkie części amarantusa są jadalne, pożywne i zdrowe, ale najcenniejszym produktem są nasiona amarantusa. Zaletą amarantusa jest to, że zawiera cały kompleks niezbędnych dla człowieka kwasów tłuszczowych - stearynowy, oleinowy, linolowy i palmitynowy, a ta właściwość amarantusa pozwala na wykorzystanie go w produkcji produktów dietetycznych. Ponadto amarantus zawiera skwalen, witaminy B, C, D, P i E, rutynę, karoten, steroidy, żółć i kwas pantotenowy oraz wiele innych substancji niezbędnych dla zdrowia człowieka..

Liście amarantusa nie ustępują szpinakowi pod względem ilości zawartych w nim składników odżywczych, ale znacznie przewyższają go ilością białka. Białko amarantusa zawiera aminokwas lizynę, która jest niezbędna dla człowieka, w prawie takiej samej ilości jak soja, ale białko z amarantusa jest znacznie łatwiej przyswajalne niż białko z soi, pszenicy czy kukurydzy. Japończycy porównują zielenie amarantusa z mięsem kalmarów i uważają, że codzienne spożywanie amarantusa w pożywieniu przywraca energię życiową i odmładza organizm..

Można jeść liście nie tylko roślinnego amarantusa - ozdobne gatunki i odmiany roślin są również bogate w witaminy, białko i mikroelementy. Jednak najlepiej unikać nasion roślin ozdobnych. Nawiasem mówiąc, łatwo jest odróżnić amarantus leczniczy od ozdobnego po nasionach - u gatunków leczniczych i warzywnych nasiona są lżejsze niż nasiona odmian ozdobnych.

Olej amarantusowy to najcenniejszy olej roślinny, który jest dwukrotnie lepszy od oleju z rokitnika zwyczajnego. Kremy i maski na bazie oleju z amarantusa odmładzają skórę, podnoszą jej koloryt i zapewniają ochronę antybakteryjną.

Skiełkowane nasiona amarantusa pod względem składu mają taką samą wartość jak mleko matki. Często są wykorzystywane nie tylko w medycynie, ale także w kuchni..

Korzystne właściwości amarantusa są wykorzystywane w leczeniu otyłości, miażdżycy, nerwic i dysbiozy za pomocą herbaty z liści. Szarłat i zboża skutecznie leczą wątrobę i nerki, leczą gruczolaki, choroby układu krążenia, a także procesy zapalne układu moczowego. Właściwości amarantusa, przy jego ciągłym stosowaniu w żywności, pomagają radzić sobie nawet z nowotworami złośliwymi, a także wzmacniają odporność człowieka.

Dodając liście amarantusa do letnich sałatek, przedłużasz swoje życie i promujesz zdrowie. Mąka z nasion amarantusa dodana do mąki pszennej poprawia smak wypieków i spowalnia proces twardnienia. Prażone nasiona amarantusa są bardzo smaczne i przypominają orzechy, dobrze posypać bułki i pieczywo. Pojedynczy liść amarantusa dodany do trzylitrowego słoika sprawi, że Twoje ogórki będą chrupiące i jędrne do wiosny. Oferujemy kilka przepisów z amarantusa i mamy nadzieję, że je polubisz..

Deser z amarantusem i orzechami. Miód i masło podgrzej na małym ogniu, od czasu do czasu mieszając, dodaj orzechy i nasiona amarantusa, wymieszaj, wlej do formy, a po ostudzeniu pokrój na kawałki.

Sałatka. 200 g liści amarantusa, 50 g liści dzikiego czosnku lub młodego czosnku zimowego, 200 g liści pokrzywy oparzyć wrzątkiem, pokroić, posolić i doprawić olejem roślinnym lub kwaśną śmietaną.

sos. Zagotować 300 g śmietany, włożyć 200 g posiekanych liści amarantusa, 100 g startego miękkiego sera, trochę pieprzyć i podgrzewać, mieszając, nad ogniem, aż ser całkowicie się rozpuści.

Zupa cypryjska. Namoczyć na noc szklankę ciecierzycy. Gotuj do miękkości. Zachowaj posiekaną cebulę i marchewkę, dodaj do bulionu z ciecierzycy i ubij blenderem. Pół szklanki nasion amarantusa gotowanych osobno przez 25 minut wymieszać z puree z ciecierzycy i warzyw, dodać kukurydzę z puszki lub mrożoną, pieprz, wlać 2 łyżki soku z cytryny i zagotować.

Niektórzy czytelnicy pytają, czy wiemy cokolwiek o niebezpieczeństwach związanych z amarantusem. Odpowiadam: nie wiemy.