Bzy: sadzenie i pielęgnacja ogrodu, przycinanie i rozmnażanie

Liliowy

- rodzaj krzewów z rodziny oliwek, obejmujący według różnych źródeł od 22 do 36 gatunków rosnących w górzystych rejonach Eurazji. Roślina liliowy pospolity (łac. Syringa vulgaris) jest gatunkiem typowym z rodzaju Lilac. W naturze bzy można znaleźć na Półwyspie Bałkańskim, wzdłuż dolnego Dunaju, w Karpatach Południowych. W kulturze krzew bzu wykorzystywany jest jako roślina ozdobna, a także do ochrony i wzmocnienia zboczy narażonych na erozję. W europejskiej kulturze ogrodniczej bzy są uprawiane od połowy XVI wieku, po tym, jak rzymski ambasador przywiózł je z Konstantynopola. Turcy nazywali roślinę „liliową”, aw ogrodach Flandrii, Niemiec i Austrii zaczęli ją uprawiać pod nazwą „kalina turecka” lub „liliowa”..

W tamtych czasach bzy zajmowały bardzo skromną pozycję w europejskim ogrodnictwie ozdobnym ze względu na krótki okres kwitnienia, drobne kwiaty i luźne wiechy, jednak gdy Francuz Victor Lemoine zaczął selekcjonować roślinę, kilkadziesiąt odmian długo i bujnie kwitnących bzów o gęstych kwiatostanach formularze. Ponadto Lemoine stworzył odmiany o różnych kolorach z podwójnymi kwiatami. Po Victor, jego syn Emil i wnuk Henri byli zaangażowani w selekcję bzów. W sumie Lemoyns wyhodował 214 odmian bzu. We Francji Charles Baltet, Auguste Gouchaux i François Morel byli również zaangażowani w prace hodowlane z bzami, w Niemczech - Ludwig Shpet i Wilhelm Pfitzer. Na początku XX wieku w Holandii nowe odmiany bzu wyhodowali Jan van Tol, Klaas Kessen, Hugo Coster i Dirk Evelens Maars, w Polsce - Karpov-Lipski.

Na początku XX wieku zainteresowanie bzami pojawiło się w Ameryce Północnej, gdzie Gulda Klager, John Dunbar, Theodore Havemeyer i inni znani hodowcy z USA i Kanady zajmowali się opracowaniem nowych odmian rośliny. Na terenie byłego ZSRR prace hodowlane z bzami prowadzono na Ukrainie, Białorusi, w Kazachstanie i Rosji. Obecnie istnieje ponad 2300 odmian bzu, różniących się kształtem i wielkością kwiatów, kolorem, czasem kwitnienia, wysokością i pokrojem krzewów. Dwie trzecie tych odmian uzyskano przy udziale pospolitego gatunku bzu..

Krzew bzu - opis

Liliowy to wielokwiatowy krzew liściasty o wysokości od 2 do 8 m, pnie bzu mogą osiągać średnicę 20 cm, pokryte szarą lub szaro-brązową korą, pękniętą na starych pniach i gładką na młodych.

Liście bzu kwitną wcześnie, opadają dopiero po bardzo mrozie i osiągają długość do 12 cm, są przeciwległe, zwykle całe, niekiedy pierzasto podzielone. W zależności od rodzaju bzu kształt liści może być owalny, sercowaty, jajowaty lub wydłużony ze spiczastym wierzchołkiem. Kolor liści jest jasny lub ciemnozielony. Kwiaty białe, fioletowe, fioletowe, niebieskie, fioletowe lub różowe, zebrane w końcowo opadające wiechy o długości do 20 cm, składają się z krótkiego kielicha czterozębnego w kształcie dzwonu, dwóch pręcików i korony z długą cylindryczną rurką i płaską czteroczęściową kończyną. Kiedy kwitnie bz? W zależności od rodzaju bzu, lokalnego klimatu i pogody kwitnienie występuje od końca kwietnia do początku czerwca. W każdym razie nie przegapisz tego zjawiska: kwitnący liliowy poczuje się subtelnym, delikatnym i bardzo przyjemnym aromatem. Owocem rośliny jest torebka małży, w której dojrzewa kilka skrzydlatych nasion.

Bzy żyją w sprzyjających warunkach nawet do stu lat. Nie wymaga kompleksowej pielęgnacji, nie boi się mrozu i obok hortensji i udawanej pomarańczy czy jaśminu ogrodowego należy do najpopularniejszych krzewów ozdobnych..

Sadzenie bzów w ogrodzie

Kiedy sadzić bzy w ziemi

Bzy w przeciwieństwie do innych krzewów i drzew najlepiej sadzić od drugiej połowy lipca do początku września. Sadzenie bzu wiosną lub jesienią jest niewłaściwe, ponieważ roślina nie zapuszcza się dobrze i praktycznie nie rośnie w pierwszym roku. Bzy sadzi się w dobrze oświetlonych miejscach. Roślina preferuje gleby umiarkowanie wilgotne, bogate w próchnicę o pH 5,0-7,0.

Kupując sadzonki bzu należy zwrócić uwagę na stan ich systemu korzeniowego: powinien być rozwinięty i dobrze rozgałęziony. Przed sadzeniem korzenie skraca się do 30 cm, usuwa złamane, chore lub wysuszone korzenie. Zbyt długie pędy są również skracane, a uszkodzone usuwane.

Jak sadzić bzy

W zależności od rodzaju i odmiany sadzonych roślin odległość między sadzonkami bzu powinna wynosić od 2 do 3 m. Jak sadzić bzy w ogrodzie? Najpierw musisz przygotować doły do ​​sadzenia ze stromymi ścianami. Wielkość dołków w glebach o dobrej lub średniej żyzności powinna wynosić 50x50x50 cm, a przy sadzeniu na glebie piaszczystej lub ubogiej wielkość podwaja się z oczekiwaniem, że podczas sadzenia dół zostanie wypełniony żyznym podłożem składającym się z próchnicy lub kompostu (15-20 kg ), superfosfat (20-30 g) i popiół drzewny (200-300 g). Jeśli gleba na tym obszarze jest kwaśna, ilość popiołu jest podwojona.

Na dnie dołu do sadzenia kładzie się warstwę materiału drenażowego (keramzyt, tłuczeń, łamana cegła), na którą wylewa się wzgórze żyznej mieszanki gleby. Sadzonkę umieszcza się pośrodku dołu na wzgórzu, prostuje się jej korzenie, a dół wypełnia się podłożem. Szyja korzeniowa sadzonki powinna znajdować się 3-4 cm nad poziomem powierzchni, po posadzeniu roślinę obficie podlewać, a po wchłonięciu wody krąg pnia ściółkuje się warstwą próchnicy lub torfu o grubości 5-7 cm.

Dbanie o bzy w ogrodzie

Jak dbać o bzy

Dbanie o bzy w ogrodzie nie sprawi trudności nawet leniwemu ogrodnikowi. Jak uprawiać bzy? Będzie rosnąć samodzielnie, wystarczy ją podlewać w pierwszej połowie lata, gdy gleba wysycha, wydając 25-30 litrów wody na każdy krzew i 3-4 razy w sezonie, aby spulchnić glebę w kręgu przy łodydze na głębokość 4-7 cm, jednoczesne usuwanie chwastów. W sierpniu i wrześniu podlewanie bzów odbywa się tylko w przypadku długotrwałej suszy. Po 5-6 latach, przy łatwej pielęgnacji, twoja sadzonka zamieni się w bujny krzew.

Jeśli chodzi o opatrunki, w pierwszych 2-3 latach pod bzem nakłada się tylko niewielką ilość azotu: od drugiego roku - 50-60 g mocznika lub 65-80 g azotanu amonu na każdy krzak. Chociaż nawozy organiczne działają znacznie wydajniej na roślinę, na przykład od 1 do 3 wiader gnojowicy na każdą roślinę. Aby uzyskać roztwór, jedną część krowiego łajna rozcieńcza się w pięciu częściach wody. Nawóz aplikuje się w płytkiej bruździe wykopanej na obwodzie koła pnia nie bliżej niż pół metra od pni.

Nawozy potasowo-fosforowe stosuje się raz na 2-3 lata w ilości 30-35 g azotanu potasu i 35-40 g podwójnego superfosfatu na dorosłą roślinę. Granulki wprowadza się na głębokość 6-8 cm z obowiązkowym późniejszym podlewaniem. Ale najlepszym złożonym nawozem dla bzów jest roztwór 200 g popiołu w 8 litrach wody.

Przesadzanie bzów w ogrodzie

Przesadzanie bzów 1-2 lata po posadzeniu jest obowiązkową procedurą dla doświadczonych ogrodników. A oto dlaczego: bz bardzo szybko wysysa wszystkie składniki odżywcze z gleby, nawet jeśli regularnie karmiłeś, więc po dwóch latach gleba nie zawiera już energii potrzebnej roślinie do intensywnego wzrostu i jasnego kwitnienia.

Trzyletnie bzy przesadza się nie wcześniej niż w sierpniu, a młode krzewy - późną wiosną, zaraz po kwitnieniu, w przeciwnym razie nie będą miały czasu na zakorzenienie. Najpierw przygotowuje się doły do ​​lądowania, jak opisano wcześniej. Przed przesadzeniem sprawdź krzew, usuń wszystkie uszkodzone, suche i niepotrzebne pędy i gałęzie bzu. Następnie krzew należy wykopać wzdłuż występu obwodu korony, usunąć z ziemi wraz z ziemistą grudką, położyć na ceracie lub gęstej szmatce i przenieść do nowej dziury, której objętość powinna być o wiele większa niż gliniasta bryła krzewu, aby można było do niej dodać znaczną ilość pożywnej gleby.

Przycinanie bzu

Młode rośliny do dwóch lat nie wymagają przycinania, ponieważ nie uformowały jeszcze wszystkich gałęzi szkieletowych, ale w trzecim roku konieczne jest rozpoczęcie formowania korony, co zajmie 2-3 lata. Bzy są cięte wiosną, zanim zacznie się przepływ soków, dopóki pąki bzu nie zaczną puchnąć: tylko 5-7 pięknych gałęzi pozostaje w równej odległości od siebie, a reszta jest odcinana. Korzenie są również usuwane. W przyszłym roku będziesz musiał wyciąć około połowy pędów kwiatowych. Zasada przycinania polega na tym, że na każdej gałęzi szkieletu pozostaje nie więcej niż osiem zdrowych pąków, a reszta gałęzi jest odcinana, aby nie przeciążać rośliny w okresie kwitnienia. Równolegle z przycinaniem formacyjnym przeprowadza się również czynności sanitarne: usuwa się zamrożone, połamane, chore i nieprawidłowo rosnące pędy.

Jeśli chcesz uformować bzu w postaci drzewa, musisz wybrać sadzonkę z prostą i mocną pionową gałęzią do sadzenia, skrócić ją do wysokości pnia, a następnie uformować 5-6 gałęzi szkieletowych z rosnących pędów, jednocześnie oczyszczając pień i koło pnia ze wzrostu. Po utworzeniu standardowego bzu będziesz musiał tylko corocznie przerzedzać koronę.

Pielęgnacja bzu podczas kwitnienia

Wiosną, kiedy jest ciepło, po ogrodzie rozchodzi się niesamowity zapach bzu, który jest bardzo atrakcyjny dla chrząszczy. Będziesz musiał ręcznie zbierać chrząszcze majowe z krzaka. Podczas aktywnego kwitnienia bzu konieczne jest przycięcie około 60% pędów kwiatowych - nazywa się to „przycinaniem bukietu” i ma na celu bardziej intensywne formowanie nowych pędów i zawiązanie pąków kwiatowych w przyszłym roku. Jeśli chcesz, aby gałęzie bzu przetrwały dłużej w wazonie, pokrój je wcześnie rano i rozłupaj spód każdej ściętej gałęzi. Kiedy krzak zanika, należy usunąć z niego wszystkie zwiędłe pędzle..

Liliowe szkodniki i choroby

W przypadku szkodników i szkodliwych mikroorganizmów bz jest praktycznie niewrażliwy, ale w pewnych okolicznościach może być dotknięty mączniakiem prawdziwym, martwicą bakteryjną, werticylozą i zgnilizną bakteryjną, a także roztoczami liści lub nerek, ćmą jastrzębiową, ćmą bzu i ćmą górniczą.

Bakteryjny, lub martwicze, martwica objawia się w sierpniu: zielone liście bzu stają się popielate, a młode pędy - brązowe lub brązowe. Aby uniknąć uszkodzeń, należy rozrzedzić koronę rośliny, zwiększając w ten sposób jej wentylację, usuwając chore obszary i zapobiegając pojawianiu się szkodników na bzu. Jeśli zmiana jest zbyt silna, krzew będzie musiał zostać wyrwany z korzeniami..

Bakteryjna zgnilizna wpływa na liście, pędy, kwiaty i pąki bzu. Może również pojawić się na korzeniach jako mokre, szybko rosnące plamy. W wyniku rozwoju choroby liście tracą jędrność i wysychają, ale nie odpadają od razu, pędy wysychają i wyginają się. W radzeniu sobie z chorobą pomogą 3-4 zabiegi bzu chlorkiem miedzi w odstępie 10 dni..

Mączniak jest wywoływana przez grzyby i łatwo atakuje zarówno młode, jak i dojrzałe rośliny: liście pokryte są luźnym szaro-białym nalotem, który staje się gęsty i brązowieje wraz z rozwojem choroby. Choroba postępuje w suche, gorące lato. Kiedy pojawią się pierwsze oznaki choroby, obszary dotknięte chorobą należy wyciąć i spalić, a krzew należy potraktować preparatem grzybobójczym. Wczesną wiosną glebę należy wykopać wybielaczem w ilości 100 g na m2, starając się nie naruszać korzeni bzu.

Więdnięcie pionowe - również choroba grzybicza, z której zawijają się liście bzu, pokrywają się rdzawymi lub brązowymi plamami, wysychają i odpadają. Suszenie rozpoczyna się od wierzchołka krzewu i przebiega bardzo szybko. Aby zatrzymać chorobę, należy spryskać krzak roztworem 100 g mydła do prania i 100 g sody kalcynowanej w 15 litrach wody. Skuteczne są również zabiegi chorej rośliny Abiga-Peak. Dotknięty obszar należy przyciąć i spalić opadłymi liśćmi.

Liliowy jastrząb - bardzo duży, nocny motyl z marmurowym wzorem na przednich skrzydłach. W stadium gąsienicy jest również dość duży - do 11 cm długości. Można go również rozpoznać po gęstym wyrostku przypominającym róg w tylnej części ciała. Nie tylko bzy, ale także kalina, łąkotka, jesion, porzeczki i winogrona mogą stać się ofiarą gąsienicy ćmy jastrzębia. Zniszcz szkodnika za pomocą 1% roztworu ftalofosu.

Liliowa ćma żyje w jasnych lasach i żywopłotach. Daje dwa pokolenia w jednym sezonie. W wyniku żywotnej aktywności małych gąsienic z liści pozostają tylko żyły zwinięte w rurkę, a pąki, kwiaty i pąki znikają całkowicie. Możesz zniszczyć szkodnika, traktując bzu Karbofosem lub Fozalon.

Roztocza liści bzu - mały owad, który wysysa soki ze spodniej strony liści bzu, przez co wysychają i brązowieją. Duża liczba kleszczy może zniszczyć duży krzew bzu w ciągu dwóch tygodni. Aby temu zapobiec, potraktuj roślinę wzdłuż liści roztworem siarczanu miedzi lub żelaza, nie zapomnij rozrzedzić korony, nakarmić krzak nawozami potasowo-fosforowymi i spalić opadłe liście jesienią.

Roztocz nerki bzu spędza życie w pąkach roślin: odżywia się ich sokiem i hibernuje w nich. W rezultacie pąki są zdeformowane, liście i pędy z nich słabną i słabo rozwinięte, bz przestaje kwitnąć i może umrzeć. Aby uniknąć takich konsekwencji wczesną wiosną, gdy tylko przeminą mrozy, usuń suche liście i pędy korzeni spod krzaka, wykop ziemię w kole pnia na pełnym bagnecie z obracaniem ziemi i potraktuj bzu roztworem siarczanu miedzi.

Ćma górnicza wpływa na liście roślin, dlatego najpierw pokrywają się ciemnobrązowymi plamami (minami), a po chwili zwijają się w rurkę, jak z ognia. Chore krzewy przestają kwitnąć i umierają za rok lub dwa. Niszczą szkodniki przez obfite przetwarzanie na liściach płynem Bordeaux, roztworem Fitosporin-M lub Baktofit, a do celów profilaktycznych konieczne jest usuwanie i spalanie resztek roślinnych jesienią, a przed mrozem i wczesną wiosną głęboko wykopać glebę w kole pnia.

Reprodukcja bzu

Jak rozmnażać bzy

Rozmnażanie nasion bzu prowadzone jest głównie przez specjalistów w szkółkach. W ogrodnictwie amatorskim bzy odmianowe rozmnaża się przez szczepienie, nakładanie warstw i sadzonki. W sprzedaży są zarówno samoukorzenione sadzonki bzu, wyhodowane z sadzonek, jak i szczepione. Bz zakorzeniony we własnym zakresie nie jest tak kapryśny jak szczep szczepiony, łatwiej się regeneruje po mroźnych zimach, dobrze rozmnaża się wegetatywnie, a zatem jest trwalszy.

Rozmnażanie bzów przez szczepienie

Stado bzu odmianowego może być bzem pospolitym, bzem węgierskim i ligustrem. Bzu można okulować latem śpiącym pączkiem lub wiosną budzącym się pączkiem, a preferowane jest szczepienie wiosenne, ponieważ przeżywalność sadzonek w tym czasie jest dość wysoka - około 80%. Do pączkowania wiosennego sadzonki przygotowuje się w lutym lub marcu i przechowuje w lodówce w temperaturze od 0 do 4 ° C, zawinięte w papier. Sadzonki wycina się z dojrzałych rocznych pędów, na których kora jest już brązowa.

Zapas jest również przygotowywany z wyprzedzeniem: pędy boczne są cięte na wysokość 15-20 cm, usuwa się wzrost korzeni. Grubość szyjki podkładki nie powinna być cieńsza niż ołówek, a kora powinna łatwo odsuwać się od drewna, dla którego podkładkę należy obficie podlać tydzień przed szczepieniem. W dniu szczepienia glebę zgrabia się z szyjki korzeniowej podkładki, miejsce szczepienia przeciera się wilgotną czystą ściereczką, pień podkładki rozłupuje się na środku na głębokość 3 cm pączkującym nożem Dolny koniec zrazu oczyszcza się z obu stron na tę samą wysokość, aby zrobić klin, włożyć klin zrazu rozłupując podkładkę, całkowicie zanurzając w niej obszary oczyszczone z kory i owiń miejsce przeszczepu taśmą tak, aby jego lepka strona wyglądała. Następnie wszystkie zmiany i miejsca, z których usunięto nerki za pomocą boiska ogrodowego, są leczone, a na przeszczepioną łodygę kładzie się plastikową torebkę, mocując ją tak, aby uzyskać efekt cieplarniany poniżej miejsca szczepienia. Worek nie jest usuwany, dopóki nerki nie zaczną puchnąć na zrazie.

Pączkowanie odbywa się w suchy, piękny dzień od 5 do 10 rano lub wieczorem, od 16 do 20 godzin.

Rozmnażanie bzu przez nakładanie warstw

Aby wykonać tę metodę rozmnażania, odszukaj młody pęd, który zaczyna lignifikować, przeciągnij go w dwóch miejscach na wiosnę (u podstawy, a także cofnij o kolejne 80 cm) drutem miedzianym, uważając, aby nie uszkodzić kory, a następnie włóż pęd w rowek o głębokości 1,5-2 cm pozostawiając blat na powierzchni i zabezpiecz go w nim szpilkami. Gdy pędy wyrastające z pociętych kawałków osiągną 15-17 cm, obsyp je żyzną glebą co najmniej do połowy wysokości. Nie zapomnij o podlewaniu sadzonek przez całe lato, usuwaniu pojawiających się chwastów i dodawaniu gleby pod rosnącymi pędami 1-2 razy więcej. Wraz z nadejściem chłodów warstwy są oddzielane w miejscach zwężenia, cięte tak, aby w każdej części znajdował się pęd z korzeniami, a delenki są wysyłane do szkoły w celu uprawy lub natychmiast sadzone w stałym miejscu. Nie zapomnij chronić młodych roślin zimujących w ogrodzie przed zimnem.

Rozmnażanie sadzonek bzu

Ponieważ sadzonki bzu są trudne do ukorzenienia, należy przestrzegać dwóch zasad:

• sadzonki należy zbierać natychmiast po kwitnieniu lub w jego trakcie;
• sadzonki wycina się rano z młodych roślin, wybierając nie zdrewniałe pędy średniej grubości z krótkimi międzywęźlami i 2-3 węzłami wewnątrz korony.

Dolne liście są usuwane z sadzonek, górne są skracane o połowę, dolne cięcie jest ukośne, a górne - pod kątem prostym. Sadzonki bzu zanurza się ukośnie w roztworze stymulatora ukorzeniania na co najmniej 16 godzin.

Aby ukorzenić się pomyślnie, zaleca się użycie szklarni lub skrzynki do cięcia. Najlepszym podłożem ukorzeniającym jest mieszanka piasku i torfu w równych częściach, chociaż piasek można częściowo zastąpić perlitem. Podłoże potraktowane Fundazolem lub Maximem umieszcza się w sterylnym pojemniku na sadzonki z warstwą około 20 cm, a na wierzch wylewa się 5 cm kalcynowanego piasku rzecznego. Przed sadzeniem dolne końce sadzonek są myte z korzeni czystą wodą, po czym sadzonki są sadzone w warstwie piasku w takiej odległości od siebie, aby ich liście nie stykały się ze sobą. Sadzonki spryskuje się wodą z butelki z rozpylaczem i przykrywa przezroczystą pokrywką. Jeśli nie masz kratownicy ani szklarni, przykryj każdy trzon odwróconą, pięciolitrową, przezroczystą plastikową butelką z wyciętą szyjką. Zawierają ukorzeniające sadzonki w półcieniu. Upewnij się, że piasek pod sadzonkami nie wysycha i spryskaj powietrze pod osłoną wodą, aby wytworzyć stuprocentową wilgoć, a aby zapobiec infekcji grzybiczej, spryskać słabym roztworem nadmanganianu potasu raz w tygodniu.

Korzenie sadzonek pojawiają się po 40-60 dniach, a potem konieczne będzie wietrzenie sadzonek każdego wieczoru, az czasem butelki są całkowicie usuwane. Jeśli korzenie pojawiły się latem, sadzonki sadzi się na jasnym obszarze w lekkiej, lekko kwaśnej glebie i przykrywa świerkowymi gałęziami na zimę, ale jeśli ukorzenienie nastąpiło bliżej jesieni, sadzonki pozostawia się na zimę w miejscu ukorzenienia, a do ogrodu przesadza się dopiero wiosną. Kwitnie bzu z sadzonek w piątym roku.

Rozmnażanie bzu przez nasiona

Jeśli sadzenie i pielęgnacja bzu w ogrodzie wydawało ci się zbyt proste i mdłe, a nie szukasz łatwych sposobów na życie, możesz spróbować wyhodować bzy z nasion. Nasiona bzu zbierane są jesienią w deszczową pogodę, po czym skrzynki są suszone przez kilka dni w temperaturze pokojowej, następnie są z nich ekstrahowane nasiona, które poddawane są rozwarstwieniu: mieszane z mokrym piaskiem w stosunku 1: 3, umieszczane w torbie lub pojemniku i przechowywane w skrzynce na warzywa w lodówce w przez dwa miesiące. Podczas rozwarstwienia piasek powinien być lekko mokry.

Nasiona bzu wysiewa się w drugiej dekadzie marca w dobrze wyparzonej lub prażonej glebie ogrodowej na głębokość 15 mm. Uprawy zwilża się butelką z rozpylaczem. Sadzonki mogą pojawić się w ciągu dwóch tygodni, ale czasami kiełkowanie nasion może zająć nawet trzy miesiące. Dwa tygodnie po wzejściu sadzonek sadzonki nurkują w krokach 4 cm, a wraz z nadejściem stabilnego rui sadzonki sadzi się na stałe.

Możesz wysiać nasiona przed zimą w lekko zamarzniętym gruncie - uwolni cię to od procedury stratyfikacji. Wiosną pojawiające się pędy są nurkowane i wysyłane do uprawy.

Liliowy po kwitnieniu

Dorosłe bzy dobrze zimują bez schronienia, ale system korzeniowy młodych sadzonek izolowany jest warstwą torfu i suchych liści o grubości do 10 cm Bzy odmianowe czasami zamarzają zimą, więc wiosną muszą odcinać zamarznięte pędy.

Rodzaje i odmiany bzu

Istnieje około 30 rodzajów bzu, a wiele z nich jest uprawianych w parkach i ogrodach. Postaramy się przybliżyć Państwu najpopularniejsze gatunki i opisać odmiany bzu, najpopularniejsze w kulturze ogrodowej.

Amur liliowy (Syringa amurensis)

- higrofit odporny na cień, który rośnie w lasach liściastych północno-wschodnich Chin i Dalekiego Wschodu i preferuje dobrze nawilżone gleby. Bz amurski to drzewo wielopniowe o gęsto rozłożystej koronie, osiągające wysokość 20 m. W kulturze gatunek ten uprawiany jest jako krzew o wysokości do 10 m. Liście bzu bursztynowego, zbliżone kształtem do liści bzu pospolitego, w okresie kwitnienia mają zielonkawo-fioletowy kolor, latem są ciemnozielone na górze i jaśniejsze na spodniej stronie, a jesienią fioletowe lub pomarańczowo-żółte. Małe kremowe lub białe kwiaty o miodowym aromacie zebrane w mocne wiechy o długości do 25 cm Gatunek ten jest odporny i zimuje bez zadaszenia. Liliowy amur jest używany do nasadzeń pojedynczych i grupowych oraz żywopłotów. W kulturze gatunek od 1855 roku.

Bez węgierski (Syringa josikaea)

pochodzi z Węgier, krajów byłej Jugosławii, Karpat. Jest to krzew o wysokości do 7 m, o gęstych, rozgałęzionych, skierowanych ku górze pędach i szeroko eliptycznych, błyszczących, orzęskowych, ciemnozielonych liściach o długości do 12 cm na brzegach, poniżej liści niebieskawo-zielone, czasami owłosione wzdłuż nerwu głównego. Małe kwiaty bzu o słabym aromacie zbierane są w wąskie, rzadkie, podzielone na poziomy wiech. Gatunek charakteryzuje się bezpretensjonalnością, odpornością na warunki miejskie i jest szeroko stosowany w nasadzeniach pojedynczych i grupowych. Lilię węgierską uprawia się od 1830 roku. Najczęściej uprawia się dwie formy ogrodowe tego gatunku:

• blady - z jasnofioletowymi kwiatami;
• czerwony - z czerwono-fioletowymi kwiatostanami.

Liliowy Meyera (Syringa meyeri)

- gatunek zwarty, do 1,5 m wysokości, z małymi, szeroko eliptycznymi liśćmi o długości 2-4 cm, zwężającymi się ku wierzchołkowi i orzęsionymi na brzegach. Na górnej stronie liście są ciemnozielone, nagie, na dolnej, jaśniejsze i owłosione wzdłuż nerwów. Pachnące jasne liliowo-różowe kwiaty zbierane są w wyprostowanych kwiatostanach o długości od 3 do 10 cm, roślina jest mrozoodporna.

Liliowy perski (Syringa x persica)

- hybryda bzów afgańskich i drobno ściętych bzów. Jest to krzew o wysokości do 3 m, o cienkich, ale gęsto spiczastych liściach lancetowatych do 7,5 cm długości i jasnofioletowych, pachnących kwiatach do 2 cm średnicy, zebranych w szerokie luźne wiechy. Ta hybryda jest uprawiana od 1640 roku. Roślina ma kilka popularnych form:

• biały liliowy - odmiana o kwiatostanach białych kwiatów;
• czerwony - forma z czerwonymi kwiatami;
• rozcięty - karłowaty liliowy perski z rozłożystymi gałęziami i małymi ażurowymi, pierzastymi listkami.

Bez chiński (Syringa x chinensis)

jest hybrydą między bzem pospolitym a bzem perskim. Gatunek ten został wyhodowany we Francji w 1777 roku. Bz chiński osiąga wysokość 5 m, ma spiczaste, jajowato-lancetowate liście do 10 cm długości i pachnące kwiaty do 18 mm średnicy z intensywnym fioletowym odcieniem w pąkach i czerwono-fioletowym podczas kwitnienia, zebrane w obwisłe szerokopiramidalne wiechy do 10 cm długości. popularne formy chińskiego bzu to:

• podwójnie - fioletowy liliowy frotte;
• bladofioletowy;
• ciemny fiolet - najbardziej spektakularna odmiana chińskiego bzu.

Hiacynt bzu (Syringa x hyacinthiflora)

- hybryda uzyskana przez Victora Lemoine`a ze skrzyżowania bzu szerokolistnego z bzem pospolitym. Liście tego gatunku hybrydowego są sercowate lub szeroko jajowate, z ostrym końcem. Jesienią zmieniają kolor z ciemnozielonego na brązowo-fioletowy. Kwiaty tego gatunku są podobne do kwiatów bzu pospolitego, ale zebrane są w luźniejsze i mniejsze kwiatostany. Gatunek uprawiany od 1899 roku. Najbardziej spektakularna jest forma frotte tej hybrydy, ale oprócz tego gatunek ten jest reprezentowany przez następujące odmiany bzu:

• Esther Staley - roślina z fioletowo-czerwonymi pąkami i pachnącymi kwiatami o jasnym fioletowo-czerwonym odcieniu do 2 cm średnicy z wygiętymi płatkami. Kwiaty tworzą kwiatostany o długości do 16 cm;
• Churchilla - czerwono-fioletowe pąki tego bzu stają się srebrzysto-fioletowymi pachnącymi kwiatami z różowym odcieniem;
• Puple Glory - odmiana o bardzo dużych, prostych fioletowych kwiatach do 3,5 cm średnicy, tworzących gęste kwiatostany.

Jeśli chodzi o lilię pospolitą uprawianą od 1583 r., Reprezentowana jest przez wiele odmian selekcji krajowej i zagranicznej. Na przykład:

• liliowy Czerwona Moskwa - odmiana o fioletowo-fioletowych pąkach i ciemnofioletowych pachnących kwiatach do 2 cm średnicy z jasnożółtymi pręcikami;
• Fioletowy - odmiana znana od 1916 r. o ciemnofioletowych pąkach i jasnofioletowych półpełnych i pełnych kwiatach do 3 cm średnicy, zapach kwiatów jest słaby;
• Pierwiosnek - liliowy żółty: pąki są zielonkawożółte, a kwiaty jasnożółte;
• Belicent - wysoki, prosty krzew tej odmiany ozdobiony jest ażurowymi koralowo-różowymi pachnącymi kwiatostanami do 30 cm długości i dużymi, owalnymi, lekko pofałdowanymi liśćmi.

Oprócz tych opisanych, takie odmiany bzu ogrodowego są dobrze znane w kulturze, jak Belle de Nancy, Monique Lemoine, Amethyst, Amy Schott, Vesuvius, Vestalka, Galina Ulanova, Jeanne d`Arc, Cavour, Soviet Arctic, Defenders of Brest, Captain Balte, Katerina Havemeyer , Kongo, Leonid Leonov, Madame Charles Suchet, Madame Casimir Perrier, Dream, Miss Ellen Wilmott, Montaigne, Hope, Donbass Lights, Memory of Kolesnikov, Sensation, Charles Joly, Celia i wiele innych.

Jeśli chodzi o rodzaje bzów, oprócz tych opisanych w kulturze, można również znaleźć bzy pekińskie, opadające, japońskie, Preston, Juliana, Komarov, Yunnan, cienkowłosy, włochaty, Zvegintsev, Nansen, Henry, Wolf i aksamitny.