Wrzos: sadzenie i pielęgnacja, rośnie z nasion

Napój wrzosowy
Zapomniany dawno temu.
I był słodszy niż miód,
Pijany niż wino ...

Trawa wrzos zwyczajny (łac Calluna vulgaris) - wiecznie zielona roślina, jedyny gatunek z rodzaju wrzosowatych z rodziny wrzosowatych, liczącej dziś około 500 odmian, z których wiele ma wysokie walory dekoracyjne. Wrzos rośnie w Europie, rozciągając się od tundry do lasów iglasto-liściastych, na Grenlandii, w Afryce Północnej, na Azorach, w strefie umiarkowanej Azji i na wybrzeżu Atlantyku w Ameryce Północnej, preferując lasy, torfowiska i wypalone obszary. Stara szkocka legenda mówi, że wrzos był jedyną rośliną, która na prośbę Stwórcy zgodziła się rosnąć na nagich, skalistych wzgórzach wietrzonych przez wiatr, w nagrodę za co został obdarzony wytrzymałością, bezpretensjonalnością, przyjemnym aromatem i skromnym, ale kuszącym urokiem. I do dziś tam, gdzie rośnie wrzos, nic więcej nie rośnie - duże obszary pokryte wrzosem nazywane są zwykle wrzosowiskami. Nawiasem mówiąc, to wrzos dał nazwę września w języku ukraińskim, białoruskim i polskim - Veresen, Verasen, wrzesien.

Roślina wrzosowa - opis

Wrzos to silnie rozgałęziony, pełzający, zimozielony krzew o wysokości od 30 do 70 cm, z małymi trójkątnymi liśćmi, jakby zwiniętymi w tubkę, i małymi, pachnącymi różowo-liliowymi kwiatami zebranymi w jednostronnych pędzlach. Wrzos kwitnie w środku lata, a szczyt swojego piękna osiąga po pierwszych przymrozkach, kiedy jego liście nabierają żółtych i bordowych odcieni. Heather pojawiła się w balladzie Roberta Louisa Stevensona Heather Honey, którą znamy od dzieciństwa. I niech ktoś pomyśli, że historia opisana wierszem jest fikcją artystyczną, ale fakt, że wrzos jest cudowną rośliną miodową, a miód z niej przewyższa wszystkie inne miody pod względem właściwości leczniczych, jest prawdą. Projektanci krajobrazu wolą sadzić wrzos wzdłuż ścieżek ogrodowych, na alpejskich zjeżdżalniach, w krawężnikach, na tle karłowatych drzew iglastych.

Uprawa wrzosu z nasion

Wysiew nasion wrzosu

Uprawa wrzosu z nasion jest dość długim i pracochłonnym procesem, ale optymizmem inspiruje wysoki stopień kiełkowania nasion - około 90%. Nasiona wrzosu umieszcza się w misce na zwilżonym podłożu cienką warstwą, bez przykrycia i trzyma pod szkłem aż do pojawienia się pędów. Najlepszym podłożem dla kiełkujących nasion jest mieszanka gleby iglastej, piasku i torfu w stosunku 1: 1: 2. Uprawy należy utrzymywać w temperaturze około 20 ºC, aw pierwszym tygodniu należy zadbać o odpowiednią wilgotność nasion. Kiełki zaczynają pojawiać się po miesiącu. Gdy tylko pojawią się pędy, zaczynają twardnieć, na krótko podnosząc szklankę w celu wietrzenia. Gdy tylko sadzonki rosną i zaczynają sobie przeszkadzać, nurkują w pojemnikach lub doniczkach..

Sadzonki wrzosu

Wraz z nadejściem lata sadzonki wyprowadza się do ogrodu i umieszcza w półcieniu, podlewając w razie potrzeby, a wraz z nadejściem chłodów pojemnik przenosi się do pomieszczenia, w którym temperatura powietrza utrzymuje się w granicach 10-12 ºC. Sadzonki wrzosu sadzi się na stałe po dwóch latach. Należy pamiętać, że wrzos z nasion nie dziedziczy cech rodzicielskich, ale w wyniku twoich wysiłków może pojawić się nowa odmiana, która prawdopodobnie stanie się twoim osobistym osiągnięciem..

Sadzenie wrzosu w otwartym terenie

Gdzie i kiedy sadzić wrzos

Najlepszym okresem do sadzenia wrzosu w otwartym terenie jest okres od końca września do początku października oraz od drugiej połowy kwietnia do początku maja, ale sadzenie wiosną jest lepsze niż jesienne. Heather uwielbia otwarte, słoneczne tereny, chociaż może rosnąć w półcieniu. Nie lubi wrzosu na glebach wapnowanych, preferuje suche gleby piaszczyste lub wilgotne torfowe. Wrzos nie udaje gleby żyznej, jednak pH gleby na stanowisku należy przesunąć na stronę kwaśną - pH wynosi około 4,5-5,5. Optymalny skład gleby dla wrzosu to torf, piasek, ziemia iglasta lub kompost z kory w stosunku 3: 1: 2. Teren, na którym rośnie wrzos, należy chronić przed silnymi wiatrami. W celu zakwaszenia gleby wprowadza się do niej czerwony torf górski.

Jak sadzić wrzos

Wrzos sadzi się z gęstością około 6-10 sztuk na metr kwadratowy, w zależności od odmiany. Głębokość sadzenia krzewu wrzosowatego wynosi 25-35 cm, szyjka korzeniowa powinna być zlicowana z powierzchnią stanowiska. Jeśli gleba na miejscu jest gliniasta, w każdym otworze należy umieścić warstwę drenażową z łamanej cegły lub piasku z warstwą 5-10 cm Podczas sadzenia wrzosu dodać do dołków 20-30 g nitrofosforanu i 30-50 g zrogowaciałej mąki. Po posadzeniu sadzonki wrzosu podlewaj w ilości 5-6 litrów wody pod każdym krzakiem wrzosu i pamiętaj, aby ściółkować obszar torfem lub zrębkami iglastymi. Pozostaje dodać, że wrzos nie znosi dobrze przesadzania, dlatego staraj się przemyśleć wszystkie czynności i przestrzegać wszystkich wymagań techniki rolniczej, aby wrzosu nie trzeba było przesadzać.

Pielęgnacja wrzosu

Rosnący wrzos

Korzenie wrzosu są krótkie i nie mogą pobierać wilgoci z głębi gleby, dlatego w przypadku braku regularnych opadów wrzos należy podlewać wodą zakwaszoną - gleba na stanowisku powinna być cały czas w stanie lekko wilgotnym. Z tego powodu konieczne jest ściółkowanie gleby we wrzosie. Dodatkowo ściółka chroni glebę na stanowisku przed przegrzaniem w upalne dni. Podlewanie odbywa się raz na półtora do dwóch tygodni. Po zwilżeniu gleby pożądane jest poluzowanie gleby na głębokość 10-15 cm przy jednoczesnym usunięciu chwastów. Spulchnianie i pielenie odbywa się przez ściółkę. W czasie upałów wrzos może cierpieć z powodu zbyt suchego powietrza, więc dobrze reaguje na nocne opryski. Jeśli chodzi o nawożenie, to każdej wiosny (kwiecień-maj) należy nałożyć na glebę pełne nawożenie mineralne w ilości 20-30 g / m² lub 1,5-2 łyżki stołowe na każdą dorosłą roślinę. Odbywa się to w ten sposób: suche nawozy są rozrzucane po okolicy, starając się nie dostać na liście i kwiaty wrzosu, w przeciwnym razie mogą wystąpić na nich oparzenia. Następnie w ściółce osadza się nawozy, a teren jest obficie podlewany. Wrzos potrzebuje corocznego wiosennego przycinania, aby zachować swój kształt i stymulować wzrost młodych pędów. Jednak intensywne cięcie wrzosu rozpoczyna się dopiero od trzeciego roku po posadzeniu. Staraj się zachować kształt korony. Strzyżenie wykonuje się w następujący sposób: lewą ręką trzymaj kwiatostan wrzosu za górę, a prawą ręką odetnij 2/3 lub połowę kwiatostanu. Ścinki roślin można posiekać i rozrzucić po okolicy jako dodatkową ściółkę.

Choroby i szkodniki wrzosu

Wrzosy są odporne na choroby i szkodniki i rzadko są atakowane, głównie przez grzyby lub wirusy. Najczęściej wrzos choruje na szarą zgniliznę, a dzieje się tak z powodu stojącej wody w korzeniach, jeśli gleba na miejscu nie ma dobrej przepuszczalności wody, a wiosną śnieg topi się zbyt szybko. Szara zgnilizna objawia się kwitnieniem pędów, ich więdnięciem i opadaniem liści. W walce z chorobą stosuje się leczenie wrzosu fungicydami, wśród których najlepszy efekt mają Fundazol, Topaz, aw przypadku cięższej zmiany stosuje się opryskiwanie roślin jednoprocentowym roztworem siarczanu miedzi. Takie przetwarzanie odbywa się trzykrotnie w odstępie 5-10 dni. Dobre rezultaty daje profilaktyczne opryskiwanie wrzosu fungicydami wiosną, po zdjęciu z niej schronienia, a późną jesienią przed przygotowaniem wrzosu do zimowania.

Kiedy wrzos zostaje dotknięty mączniakiem prawdziwym, młode pędy zaczynają wysychać, a liście pokryte są białawym, luźnym nalotem. Czerwono-brązowe plamy na liściach wskazują na zarażenie rdzy na wrzosie. Mączniak prawdziwy i rdza są chorobami grzybiczymi, więc należy je zwalczać fungicydami, podobnie jak z szarą pleśnią.

Jeśli zauważysz zdeformowane pędy lub kwiaty na wrzosie, jeśli kolor kwiatów i liści stał się nierówny i nietypowy dla odmiany wrzosu, najprawdopodobniej masz do czynienia z chorobą wirusową, która niestety jest nieuleczalna. Wykop chore krzewy i spal je, a miejsce, w którym rosły, rozlej silnym roztworem nadmanganianu potasu.

Ale jeśli twój wrzos rośnie na odpowiedniej glebie i otrzymuje opiekę odpowiednią dla techniki rolniczej, żadne choroby nie są dla niego straszne..

Rozmnażanie wrzosu

Opisaliśmy już proces rozmnażania nasion wrzosu. Wrzos rozmnaża się również wegetatywnie - dzieląc krzew, odkłady i sadzonki. Sadzonki wierzchołkowe są pobierane pod koniec lata z najsilniejszych nie kwitnących gałęzi i ukorzeniane w doniczkach z mieszaniną piasku i torfu (1: 3), utrzymując temperaturę pokojową w granicach 15-18 ºC, a gleba lekko wilgotna. Raz na półtora miesiąca karmić sadzonki roztworem mocznika w ilości 1 g na 1 litr wody i mikronawozami. Wiosną ukorzenione sadzonki można sadzić na otwartym terenie.

Poprzez nawarstwianie wrzos często rozmnaża się bez żadnego wysiłku z Twojej strony: z czasem jego stare gałęzie leżą na ziemi i same się zakorzeniają. Jeśli chcesz przeprowadzić tego typu rozmnażanie, zgnij najniższe z dojrzałych pędów, przypnij je do gleby i przykryj centymetrową warstwą torfu, a po roku oddziel gotową sadzonkę od krzewu macierzystego i przesadzaj w nowe miejsce.

Najłatwiejszym sposobem rozmnażania wrzosu jest podzielenie kłącza. Można to również przeprowadzić pod koniec lata: wykopać dojrzały krzew i, nie usuwając korzeni z ziemi, pokroić na kawałki, aby w każdej sekcji były młode pędy i korzenie. Przed sadzeniem odcina się stare łodygi, a sadzonki sadzi się w oddzielnych otworach, po uprzednim przetworzeniu kawałków kruszonym węglem.

Wrzos po kwitnieniu

W ciepłych miejscach wrzos hibernuje bez schronienia, ale jeśli masz mroźne zimy, a nawet bez śniegu, lepiej jest grać bezpiecznie i przygotować wrzos na zimowanie. Aby to zrobić, po nadejściu chłodów rozprowadź torf wokół krzewów wrzosowatych, a same krzaki przykryj świerkowymi gałęziami, co nie pozwoli im zamarznąć zimą, a wczesną wiosną ochroni je przed poparzeniem słonecznym. Schroń się od wrzosu w kwietniu.

Rodzaje i odmiany wrzosu

W rodzaju występuje tylko jeden gatunek - wrzos zwyczajny (Calluna vulgaris). Bardzo często wrzos nazywany jest pokrewną eriką, a także jej rodzajami i odmianami, ale bez względu na to, jak podobne są wrzosy do wrzosu, są to wciąż inne rośliny. Powszechny gatunek wrzosu reprezentowany jest przez ogromną liczbę doskonałych odmian - obecnie jest ich około pięciuset. Ogrodnicy dzielą je na sześć grup..

Grupa pierwsza. Odmiany wrzosu o zielonym kolorze liści:

• Allegro - zimozielony krzew o wysokości do 60 cm i średnicy korony około pół metra. Kora jest ciemnobrązowa, korona gęsta, zwarta, liście ciemnozielone, łuszczące się. Kwitnie od końca lipca do końca października, z prostymi, lśniącymi karminowoczerwonymi kwiatami w długich kwiatostanach. Odmiana jest odporna na zimę, wymaga schronienia na zimę tylko w młodym wieku;
• Carmen - holenderska odmiana mieszańcowa, najpopularniejsza w Europie. Korona zaokrąglona, ​​wysokość krzewu 30-40 cm, kora ciemnobrązowa, liście drobne, ciemnozielone, kwiaty proste, fioletowo-różowe, na szypułkach dł. Ponad 10 cm Zimotrwały, ale na zimę lepiej okrywać.

Oprócz opisanych odmian z tej grupy popularne są również Radnor, Duckness, Ross Hutton, Mazurek, Marko, Barnett Anley, Hookstone i inne..

Grupa druga. Odmiany o zielonych liściach i białych kwiatach.

• Alba - wyprostowany krzew do 40 cm wysokości i średnicy korony do 55 cm, z rosnącymi gałęziami, jasnozielonymi liśćmi i gęstymi skupiskami białych kwiatów;
• Alexandra - krzewy kuliste do 30 cm wysokości i średnicy korony do 40 cm o ciemnozielonych liściach i kremowych kwiatach, które pod koniec kwitnienia nabierają ciemnoczerwonego odcienia.

Znane są również takie odmiany grupy: White Lone, Humpty Dumpty, Long White, Alec Martin, Alba Jay i inne.

Grupa trzecia. Odmiany o srebrnych liściach.

• Srebrny Rycerz - Odmiana angielska do 30 cm wysokości i do 45 cm średnicy ze zwartą poduszkowatą koroną, ciemnobrązową korą, puszystymi, srebrzystoszarymi liśćmi, które zimą nabierają bordowego odcienia. Kwiaty proste, liliowe lub jasnofioletowe, kwiatostany do 20 cm dł. Zimotrwały, ale w mroźne zimy wymaga schronienia;
• Peter Sparks - także angielska odmiana do pół metra wysokości i do 60 cm średnicy Korona owalna, kora ciemnobrązowa, liście drobne, łuskowate, ciemnozielone latem i jesienią, szaro-zielone wiosną i zimą. Kwiaty frotte, ciemnoróżowe, gęsto zebrane w kwiatostany o długości do 30 cm. Średnio odporny na zimę.

Popularne są również odmiany tej grupy Annmarie, Velvet Fashion, Jan Decker, Glendwick Silver i inne..

Czwarta grupa. Odmiany o złotych liściach.

• Andrew Proudley - do 15 cm wysokości i około 25 cm średnicy z cienkimi, szerokimi gałęziami. Liście, pomarańczowe z bladożółtymi końcówkami w ciepłe dni, zimą nabierają brązowego odcienia. Małe różowe kwiaty zbiera się w luźne kwiatostany;
• Boskup - Odmiana holenderska do 40 cm wys., Do 50 cm średnicy ze zwartą koroną, ciemnobrązową korą, żółtozielonymi liśćmi latem, które jesienią przebarwiają się na miedzianoczerwone. Kwiaty są proste, różowo-fioletowe, zebrane w krótkie, lekko rozgałęzione kwiatostany o długości do 10 cm. Średnio odporne na zimę.

Interesujące są również odmiany Aura, Arran Gold, Blazeway, Crimson Sunset, Gold Hayes, Cottswood Gold i inne..

Piąta grupa. Odmiany o podwójnych kwiatach.

• Blask jesieni - rozłożysty krzew o wysokości do 30 cm i średnicy korony około 45 cm z gałęziami wzniesionymi na końcach. Liście są ciemnozielone, gęsto podwójne jasnofioletowe kwiaty zebrane w krótkie, gęste pędzle;
• Monica - szeroko rozłożysty krzew o średnicy do 80 cm i wysokości ok. 55 cm Gałęzie mocne, szeroko wznoszące się, liście ciemnozielone, zimą - z szarym nalotem. Kwiaty bardzo duże, pełne, zebrane w gęste grona o różowoczerwonym odcieniu.

Inne odmiany poszukiwane w kulturze: Red Favourite, Dark Star, Alba Plena, Joan Sparks, County Viclow.

Grupa szósta. Nieotwierane odmiany kwiatów.

• David Eason - kulisty krzew o wysokości do 20 cm i średnicy korony do 25 cm, z licznymi gałęziami wznoszącymi się, ciemnozielonymi liśćmi i fioletowymi kwiatami o ciemnym odcieniu, zebrane w krótkie pędzle;
• Marlin - Odmiana niemiecka do 30 cm wysokości, średnica korony do 50 cm Kora ciemnobrązowa, liście drobne, ciemnozielone. Jasno fioletowe lub liliowo-różowe, nigdy nie otwierające się pąki.

Inne odmiany: Romina, Minima, Fritz Kircher.

Właściwości wrzosu

Lecznicze właściwości wrzosu są pożądane zarówno przez ludową, jak i tradycyjną medycynę. Stosuje się go w leczeniu kaszlu, chorób nerek, zapalenia pęcherza, zapalenia błony śluzowej pęcherza moczowego, zapalenia cewki moczowej, czerwonki, biegunki, zapalenia żołądka, zapalenia jelit, reumatyzmu, dny moczanowej i chorób skóry. Kwitnący wrzos zbierany jest od końca czerwca do września - w tym czasie zawiera maksymalną ilość składników odżywczych: flawonoidów, soli mineralnych fosforu, potasu, wapnia i sodu, kwasów organicznych. Substancje te nadają wrzosowi działanie dezynfekujące, przeciwzapalne, napotne, gojące się rany, moczopędne, wykrztuśne, oczyszczające, ściągające i łagodzące..

Odwar z wrzosu stosuje się przy bezsenności i zaburzeniach układu nerwowego, przy miażdżycy naczyń krwionośnych, chorobach przewodu pokarmowego, przy wysokiej kwasowości, zapaleniu pęcherzyka żółciowego i otyłości. Zapalenie jamy ustnej i gardła usuwa się przez przepłukanie wywarem, aw przypadku gruźlicy alkoholowy napar wrzosu jest spożywany wewnętrznie. Sproszkowane kwiaty wrzosu są używane do leczenia wrzodów, ran, wyprysków i oparzeń. Kąpiele z wrzosem są przepisywane na zapalenie korzonków nerwowych. Napar z kwiatów wrzosu, wcierany w skórę głowy, spowalnia proces wypadania włosów i poprawia ich wygląd.

Heather nie ma przeciwwskazań, ale przed zażyciem leków lepiej skonsultować się z doświadczonym lekarzem. Nie zaleca się spożywania wrzosu wewnętrznie osobom o niskiej kwasowości soku żołądkowego.