Glistnik: właściwości i przeciwwskazania, sadzenie i pielęgnacja

Glistnik (łac. Chelidonium)

- rodzaj roślin dwuliściennych z rodziny Poppy, który w kulturze reprezentowany jest przez gatunek glistnika dużego (Chelidonium majus), popularnie zwanego guźcem, trzęsiem żółtym, przecierem lub podtinnikiem. Naukowa nazwa rodzaju jest tłumaczona z łaciny jako „jaskółka trawa” i opiera się na przekonaniu, że ptaki te traktują ślepe młode sokiem z glistnika. Obecność takich właściwości leczniczych w glistniku została kiedyś potwierdzona przez lekarzy starożytnej Grecji i Awicenny. Uzdrowiciele używali soku z glistnika do leczenia chorób oczu aż do XVIII wieku. Z biegiem czasu poznano inne cenne właściwości rośliny. Rosyjskie nazwy „glistnik” i „guziec” są związane z faktem, że sok z glistnika redukuje brodawki i inne formacje skórne.

W naturze gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony w Europie, basenie Morza Śródziemnego, a także w Ameryce, gdzie został sprowadzony w XVII wieku jako lekarstwo na brodawki. W naszym klimacie trawa ta rośnie wszędzie jak chwast..

Ziele glistnika - opis

Łodyga glistnika jest prosta i rozgałęziona, osiąga wysokość od 50 do 100 cm, przy jej złamaniu uwalnia się gęsty mleczny sok, który w powietrzu przybiera czerwono-pomarańczowy kolor. Dolne, podstawowe liście glistnika są głęboko pierzaste, oddzielne, składają się z trzech do pięciu par jajowatych lub zaokrąglonych płatów z trójpłatowym, większym niż pozostały płat górny. Górna strona liści jest zielona, ​​dolna jest sino. Dolne liście znajdują się na ogonkach, górne są siedzące. Prawidłowe czteropłatkowe złoto-żółte kwiaty glistnika o średnicy do 2,5 cm zbiera się w prostych parasolach. Kwiaty nie mają nektarów, ale owady, w tym pszczoły, przyciąga obfitość pyłku. Owoc glistnika to wieloziarnista kapsułka w kształcie strąka, zawierająca małe czarne, błyszczące nasiona z grzebieniową wyrostkiem o białym kolorze.

Uprawa glistnika w otwartym polu

Sadzenie glistnika

Glistnik rozmnaża się przez segmenty kłączy i nasion. Zioło to najlepiej rośnie w pełnym słońcu, ale można je uprawiać w półcieniu, a nawet w wilgotnych, ciemnych miejscach. Nie ma również większego znaczenia skład mechaniczny gleby. Wiele osób sadzi glistnika tam, gdzie nic nie rośnie, na przykład wzdłuż ogrodzeń lub za szopami..

Świeżo zebrane nasiona glistnika wysiewa się przed zimą, ponieważ kiełkowanie zeszłorocznych nasion jest znacznie gorsze. Ale wiosną możesz siać glistnika. Glebę wykopuje się na głębokość bagnetu łopaty i bronuje. Głębokość siewu - 5 cm Jeśli glistnik zostanie wysiany pod koniec kwietnia, to wykiełkuje za dwa tygodnie, zakwitnie w połowie lipca, a owocuje pod koniec sierpnia. Sadzonki zasiane przed zimą pojawią się, zanim wykiełkują nasiona zasiane wiosną. Przezimowany dorosły glistnik zaczyna rosnąć w pierwszej dekadzie maja, w połowie maja zacznie już tworzyć kwiaty, a kwitnienie ustanie dopiero w sierpniu.

Dbanie o glistnika w ogrodzie

Glistnik praktycznie nie wymaga konserwacji. Kiedy pojawią się pędy, pozwól im trochę urosnąć i posadź je tak, aby odległość między krzewami wynosiła około 30 cm: każda roślina potrzebuje miejsca do żerowania. Podlewanie glistnika będzie potrzebne tylko wtedy, gdy dojdzie do przedłużającej się suszy. Czasami glistnika można karmić naparem dziewanny: krowie odchody wlewa się wodą, podaje przez 2-3 dni, od czasu do czasu mieszając, a następnie filtruje i rozcieńcza wodą 1: 6. Nie musisz walczyć z chwastami: na obszarze, na którym rośnie glistnik, nie zapuszcza korzeni nawet taki chwast, jak pełzająca trawa pszeniczna. Nawiasem mówiąc, ziele glistnika można stosować jako środek owadobójczy: zbiera się je w okresie kwitnienia, suszy, miele na proszek i zapyla z muszki cebulowej i pcheł krzyżowych..

Zbieranie i przechowywanie glistnika

Glistnika zbiera się w okresie kwitnienia: krzew jest całkowicie wyciągany wraz z korzeniami, oczyszczany z ziemi, suchych liści i części innych roślin, myty w wodzie, wiązany w pęczki po 10-15 krzewów i wieszany do wyschnięcia w suchym, zacienionym miejscu z dobrą cyrkulacją powietrza. Jeśli używasz suszarki, ustaw temperaturę na 50-60 ºC. Wskazane jest, aby proces przebiegał jak najszybciej, ponieważ przy szybkim suszeniu w roślinie zatrzymuje się więcej soku, a jeśli glistnik jest suszony przez długi czas, może stać się brązowy i spleśniały.

Każda sucha wiązka glistnika jest owinięta z kurzu szmatką lub papierem, pozostawiając górną część krzewu uchyloną, aby roślina miała dostęp do powietrza. Owinięte paczki są przechowywane w zawieszeniu w suchym, ciemnym miejscu z dobrą wentylacją - takie przechowywanie pozwala na wykorzystanie surowca nawet przez 5-6 lat. Jeśli umieścisz suchego glistnika w kartonowych pudełkach, okres trwałości produktu leczniczego zostanie skrócony do trzech lat.

Podczas pracy z glistnikiem staraj się nie dotykać twarzy dłońmi, zwłaszcza oczami i ustami.

Rodzaje i odmiany glistnika

Oprócz dużego glistnika, którego opis umieściliśmy na początku artykułu, czasami wspomina się o nim jako wprowadzony do kultury Azjatycki glistnik (Chelidonium asiaticum), ale wielu ekspertów uważa, że ​​jest to tylko podgatunek glistnika dużego, mimo że w 1982 roku na podstawie analizy kariologicznej i morfologicznej został podzielony na odrębny gatunek.

Znany także wiosenny glistnik, lub mak leśny (Hylomecon vernalis = Hylomecon japonicum) - gatunek wieloletni o dużych, jasnożółtych kwiatach, również należący do rodziny Poppy, ale reprezentujący niezależny rodzaj monotypowy. Mak leśny jest uprawiany w kulturze jako roślina ozdobna.

Właściwości glistnika - szkoda i korzyść

Właściwości lecznicze glistnika

Przypominamy, że glistnik jest trujący: zawiera ponad 20 alkaloidy izochinolinowe, pośród których chelidonina, który ma strukturę podobną do morfiny i papaweryny, homohelidonin - trucizna konwulsyjna działająca jako silny środek miejscowo znieczulający, sanguinarine, mające krótkotrwały efekt narkotyczny, kończący się drgawkami, a jednocześnie pobudzający wydzielanie śliny i perystaltykę jelit, oraz protopina, tonizowanie mięśni macicy.

Skład glistnika zawiera dużą ilość kwasu askorbinowego, flawonoidów, karotenu, goryczki, saponin, żywic, kwasów chelidonowego, cytrynowego, jabłkowego i bursztynowego. Ze względu na swój złożony skład chemiczny glistnik ma działanie żółciopędne, bakteriobójcze, przeciwskurczowe i przeciwzapalne. Świeży sok roślinny spala trądzik i opryszczkę, redukuje zrogowacenia i brodawki, przebarwia plamy starcze.

Lecznicze właściwości glistnika służą do usuwania polipów z jelit. Pod nadzorem lekarzy przeprowadza się leczenie glistnika chorób ginekologicznych i okulistycznych. Odwar z glistnika służy do płukania jamy ustnej zapaleniem jamy ustnej i innymi problemami z dziąsłami, a napar eliminuje procesy zapalne w nosogardzieli.

Uspokajające działanie glistnika umożliwia stosowanie go jako dodatku w preparatach uspokajających na stres, bezsenność, nerwice, a zdolność łagodzenia skurczów wyjaśnia jego zastosowanie w kamicy żółciowej, zapaleniu jelita grubego, zapaleniu żołądka, odkładaniu się soli i piasku w nerkach. Ponadto glistnik jest stosowany w leczeniu miażdżycy, wysokiego ciśnienia krwi, chorób płuc, w tym astmy oskrzelowej, a także reumatyzmu, tocznia rumieniowatego, zatruć pokarmowych i innych zatruć, łuszczycy, egzemy, liszajów, trądziku i zapalenia sutka. Przeciwbólowe działanie glistnika pozwala na stosowanie go na oparzenia.

Glistnik - przeciwwskazania

Bez względu na to, jak przydatny jest glistnik, nie zapominaj, że jest trujący. W przypadku zatrucia mogą pojawić się następujące objawy:

• podrażnienie i zapalenie błon śluzowych;
• nudności, wymioty i biegunka;
• obniżenie ciśnienia krwi;
• omdlenia i halucynacje.

Ze względu na zawarte w nich alkaloidy glistnik i jego preparaty są przeciwwskazane dla kobiet w ciąży i karmiących, dzieci, epileptyków, osób cierpiących na ciężkie zaburzenia psychiczne, dusznicę bolesną, dekompensację pracy serca, przewlekłe zaparcia i ciężką dysbiozę. Miejscowe stosowanie glistnika może spowodować uszkodzenie skóry.

A nawet jeśli nie jesteś zagrożony, przed użyciem glistnika skonsultuj się z lekarzem, a następnie ściśle przestrzegaj zalecanej dawki.