Uprawa lavater: cechy hodowlane i zasady opieki nad kwiatem na otwartym polu
Lavatera to roślina ceniona przez ogrodników za obfite kwitnienie, bezpretensjonalność w stosunku do warunków wzrostu i minimalne koszty utrzymania. Do kultury ogrodniczej Europy trafił w XVI wieku, ale wśród naszych rodaków stał się popularny dopiero pod koniec ubiegłego wieku. Wiele osób zna lavaterę pod nazwą hautma, dzika lub dzika róża. Porównanie z nią to nie przypadek - lavatera zachwyci Cię licznymi pąkami i ozdobi letni domek lub miejską klomb nie gorszy niż królowa kwiatów.
Zadowolony
Opis botaniczny
Rodzaj Lavater obejmuje około 25 gatunków: niektóre z nich to jednoroczne, inne to byliny. Zarówno te, jak i inne wyróżniają się wysoką odpornością na suszę i mało wymagającą glebą: nadaje się dla nich gleba kamienista, piaszczysta lub gliniasta. Dzięki pracy hodowców istnieje obecnie wiele odmian różniących się wysokością krzewu oraz kolorem kwiatów. Wśród nich można znaleźć zarówno wysokie, osiągające 1,5-1,8 m, jak i niewymiarowe - nie wyższe niż 0,5 m, które nadają się nie tylko do otwartego terenu, ale także do kształtowania balkonów czy uprawy w doniczkach. Khatyma nie boi się silnych wiatrów: dzięki mocnym łodygom i dobrze rozwiniętemu systemowi korzeni krzewy są w stanie wytrzymać nagłe podmuchy.
Lavatera należy do rodziny Malvaceae. Jej kwiaty w kształcie lejka kwitną pojedynczo lub tworzą kwiatostany w postaci ucha lub pędzla. Kolor korony jest bardzo zróżnicowany: biały, różowy, bordowy, liliowy, żółty, fioletowy. Średnica kwiatów zależy od odmiany i waha się od 3 do 10 cm, wdzięczne „dzwoneczki” kwitną wczesnym latem i cieszą oko aż do połowy jesieni. U większości gatunków lavatera klapowane liście pokryte są cienkimi włoskami i są ułożone wzdłuż łodyg w regularnej kolejności.
Lavatera jest nie tylko bardzo dekoracyjna. To cenny surowiec leczniczy stosowany w leczeniu przeziębień, bólów głowy, schorzeń ginekologicznych i jelit. Świeża Lavatera Thuringian przyspiesza gojenie się ran, ropnych nacieków i różnych porostów.
Rodzaje i odmiany
Spośród wielu rodzajów hautmy w kulturze ogrodowej tylko nieliczne zyskały popularność. Lavatera trzymiesięczna to roślina jednoroczna o wysokości do 1,0-1,2 m. Pojedyncze kwiaty tworzą się z kątów liści, gdy zbliżają się do wierzchołka łodygi, szypułki są krótsze, a korony jest więcej. Obfite kwitnienie rozpoczyna się w lipcu. Popularne odmiany:
- Bogini słońca - średnica korony nie przekracza 6 cm, ale ich kolor cieszy się różnorodnością, wysoką odmianą z krzewami do 1,1 m;
- Mont Blanc - jasne białe pąki z ciemnymi żyłkami, wysokość krzewu 0,6 m;
- Novella to odmiana miniaturowa, sadzona w ograniczonej ilości dorasta do 0,2-0,4 m, sadzona w klombie wysokość krzewu dochodzi do 0,6 m;
- Ruby Queen - potężne krzewy osiągają wysokość 1 mi wyróżniają się na tle innych odmian koronami pomalowanymi na bogaty karminowy kolor;
- Jedwab i kaszmir - różowe i szkarłatne kwiaty o średnicy 9 cm obficie pokrywają krzewy do 0,8 m wysokości;
- Silver Cap to średniej wielkości odmiana o pędach o wysokości 0,7 mi różowych pąkach usianych efektownymi bordowymi żyłkami;
- Róża ogrodowa - wysokość pędów do 1 m, kolor korony może być monochromatyczny różowy lub biały z charakterystycznymi żyłkami, odmiana wyróżnia się szybkim rozwojem;
- White Sherub to nisko rosnąca odmiana o białych pąkach, idealna do uprawy w pojemnikach i doniczkach.
Lavatera Thuringian to bylina o silnych, rozgałęzionych pędach do 2 m wysokości. Liście są okrągłe lub w kształcie serca, a wraz z pokwitaniem nabierają szaro-zielonego odcienia. Pąki pojawiają się na długich szypułkach i są duże do 10 cm średnicy. Odmiany uwielbiane przez ogrodników:
- Ai Catcher - ciemnoróżowe pąki;
- Barnsley Baby to odmiana o delikatnych różowych i białych corollach;
- Burgundy Vine - różowe „dzwonki” pomalowane ciemnofioletowymi żyłkami;
- Lilac Lady - odmiana o pąkach bzu.
W domkach letniskowych można zobaczyć jeszcze kilka innych rodzajów hautmy, które nie są tak popularne jak hautma turyńska czy trzymiesięczna:
- Lavatera jest podobna do drzewa. Dwuletnia odmiana o wyprostowanej łodydze do 2 m wysokości. Liście duże owalne osiągają do 20 cm długości. Czerwono-fioletowe pąki z ciemnymi żyłkami wyglądają jak kwiaty hibiskusa.
- Lavatera nadmorska lub bicolor. Roślina otrzymała swoją drugą nazwę od dwukolorowego koloru korony, który obejmuje dwa liliowe odcienie o różnym nasyceniu. Odnosi się do odmian wysokich, dorasta do 1,5 m wysokości.
- Lavatera Cretan. Kolejny wysoki gatunek z pędami do 1,8 m długości Kwiaty są małe, do 3,5 cm średnicy, uformowane w kątach liści, 2-8 sztuk.
- Lavatera Moorish. Mała roślina do 0,8 m wysokości i małe fioletowe „dzwoneczki” o średnicy nieprzekraczającej 3 cm.
Niezależnie od gatunku i odmiany uprawa Lavatera nie spowoduje żadnych szczególnych problemów. Można nim ozdobić dowolny zakątek ogrodu, czy to kwietnik, ścianę wzdłuż domu czy mobilny pojemnik. A w cięciu delikatne kwiaty hautmy nie więdną dłużej niż tydzień.
Uprawa z nasion
Najlepszym sposobem rozmnażania dzikiej róży jest użycie nasion. Można to przeprowadzić bezpośrednio na otwartym terenie lub najpierw zdobyć sadzonki, a następnie posadzić je na miejscu.
Siew Lavater w otwartym terenie
Ta metoda jest odpowiednia dla mieszkańców regionów południowych, gdzie ciepła pogoda jest już ustalona pod koniec kwietnia lub na początku maja. W tym okresie możesz zasiać na miejscu nasiona hautma, ale najpierw musisz przygotować glebę:
- dodaj 1 wiadro kompostu (humusu) i 2 łyżki do kopania. l. nitrofoki na każdy metr kwadratowy;
- wyrównaj łóżko i wykonaj rowki o głębokości 1 cm;
- zachować odległość 30 cm między bruzdami dla odmian zwykłych i 15 cm dla odmian karłowatych;
- podlać obszar ciepłą wodą i wysiać nasiona bez namaczania;
- posypać rowki lavater cienką warstwą ziemi;
- lekko zagęścić glebę, aby wyeliminować tworzenie się kieszeni powietrznych i poprawić kontakt nasion z glebą;
- rośliny okrywowe przezroczystym polietylenem.
Po 5-10 dniach wyklują się pierwsze pędy, a gdy dorosną do 5-6 cm, można usunąć przezroczyste schronienie i rozrzedzić sadzonki. Jeśli z jakiegoś powodu wysiew hautmy został przeprowadzony bez nawożenia, jednocześnie należy karmić kwiaty złożonym nawozem mineralnym.
Sadzonka metoda uprawy hautma
Mieszkańcy środkowego pasa bardziej nadają się do sadzonkowej metody uprawy psiej róży - dzięki niej pierwsze kwiaty pojawią się znacznie wcześniej - już w maju. Wysiew nasion jest konieczny na początku marca:
- zakup gotowego podłoża do uprawy sadzonek kwiatów w sklepie;
- umieścić warstwę drenażu z ekspandowanej gliny lub połamanej czerwonej cegły w skrzynkach na sadzonki;
- połóż ziemię na wierzchu i zalej ciepłą wodą;
- wysiewać nasiona lawendy na głębokość 1 cm;
- przykryj pudełka przezroczystą folią lub szkłem, aby stworzyć efekt cieplarniany i przyspieszyć kiełkowanie nasion;
- umieść pojemniki w jasnym, ciepłym miejscu;
- w razie potrzeby zwilżyć glebę w pudełkach za pomocą opryskiwacza z drobną dyszą;
- codziennie usuwać szkło lub folię do wentylacji, jednocześnie starając skropliny z powierzchni - w przypadku pojawienia się zielonych narośli szkło można całkowicie usunąć.
Ze względu na brak naturalnego światła wiosną, pędy, które pojawiają się po 10-14 dniach, wymagają dodatkowego doświetlenia świetlówkami lub fitolampami. Jeśli nie zostanie to zrobione, sadzonki mocno się rozciągną. Przed przesadzeniem na otwarty teren sadzonki hautma należy regularnie podlewać, unikając podlewania i okresowo obracać skrzynki lub doniczki wokół własnej osi, aby kiełki nie uginały się i nie rozwijały normalnie.
W przeciwieństwie do wielu roślin ogrodniczych uprawianych na sadzonkach, sadzonki Lavater nie nurkują. Kiedy dorastają i stają się silniejsze, są natychmiast przesadzane z pudełek do ogrodu lub klombu, próbując zachować integralność ziemnej śpiączki wokół korzeni.
Lądowanie w otwartym terenie
Zaleca się sadzenie sadzonek dzikiej róży na stanowisku po ustąpieniu zagrożenia nocnymi przymrozkami. W regionach południowych nadaje się do tego koniec kwietnia; na obszarach o zimnych warunkach klimatycznych możliwe jest przeniesienie sadzonek na otwarty teren nie wcześniej niż w połowie lub pod koniec maja.
Pomimo bezpretensjonalności lawina zakwitnie obficie, jeśli zapewnione zostaną optymalne warunki:
- otwarte, słoneczne miejsce przez cały dzień lub w półcieniu (kwitnienie w cieniu będzie rzadkie);
- gleba lekka, luźna, żyzna (hautma będzie mogła rosnąć nawet na glebie kamienistej, ale wtedy nie należy spodziewać się bujnego kwitnienia);
- dla odmian wysokich - obecność lub instalacja podpór do wiązania.
Przygotowanie miejsca na sadzonki odbywa się zgodnie z powyższym opisem. Krzewy sadzi się według schematu 30x40 dla odmian wysokich, 25x20 - dla średnich i 20x15 - dla miniaturowych. Dzięki takiemu ułożeniu hautma będzie mogła w pełni się rozwinąć i bardzo szybko uformować bujny ogród kwiatowy.
Pielęgnacja roślin
Dzika róża jest mało wymagająca w pielęgnacji, nie bez powodu ogrodnicy nazywali ją kwiatem dla leniwych. Wszystko, czego potrzebuje roślina, to pierwsze pielenie po posadzeniu, okresowe podlewanie i rzadki nawóz:
- Rozluźnienie i pielenie. Wymagane do czasu wzrostu roślin.
- Podlewanie. Lavatera należy do upraw odpornych na suszę, więc wystarczy jedno podlewanie w tygodniu. Jest to szczególnie wygodne dla letnich mieszkańców, którzy mogą wyjeżdżać z miasta tylko w weekendy. Możesz podlewać rośliny po wyschnięciu wierzchniej warstwy gleby o 5 cm, jeden mocny krzew będzie wymagał 2-3 wiadra wody.
- Wiązać. Konieczne tylko w przypadku odmian wysokich. Chociaż lavatera jest odporna na niekorzystne warunki klimatyczne, wskazane jest wiązanie wysokich łodyg krzewów.
- Top dressing. Pierwszą należy przeprowadzić 7-10 dni po posadzeniu krzewów w otwartym terenie, gdy rośliny są nieco silniejsze. Jako nawóz najlepiej nadaje się roztwór nitrofoski i mocznika w ilości 1 łyżki. l. oba leki na 10 litrów wody. Jeśli podczas przygotowania miejsca dodano niezbędne składniki mineralne i organiczne, pierwsze karmienie można pominąć. Drugie zapłodnienie lawendy będzie wymagane w okresie pączkowania: 1 łyżka. l. rozcieńczyć siarczan potasu i siarczan sodu w 10 litrach wody i nakarmić tym roztworem jeden duży krzew.
W okresie kwitnienia zwiędłe pąki należy usuwać w odpowiednim czasie, w przeciwnym razie po kolejnym deszczu staną się wiotkie i zamieniają się w śluzowatą masę.
Pod koniec sezonu letniego rośliny jednoroczne są usuwane z ogrodu i wyrzucane, a opuszczony teren jest wykopywany. Odmiany wieloletnie bezproblemowo zimują w gruncie, jedynie ich łodygi muszą być ugięte jak najniżej do podłoża, zabezpieczone, przykryte świerkowymi gałęziami lub pokryte grubą warstwą suchych liści lub trocin.
Jesienią w miejsce opadłych kwiatów lawiny dojrzewają skrzynie nasienne. Gdy wyschną i zmienią kolor z zielonego na brązowy, możesz rozpocząć zbiory. Wysokiej jakości nasiona łatwo wypadają z kapsułki i mają szaro-brązowy kolor. Nasiona z pokrojonych pudełek należy wysypać na papier, wysuszyć w suchym i przewiewnym pomieszczeniu, a następnie przechowywać do wiosny w płóciennej lub papierowej torbie.
Choroby i szkodniki
Dzika róża jest wysoce odporna na choroby i szkodniki. W rzadkich przypadkach, gdy uprawy ogrodowe dotknięte są inwazją mszyc, zaleca się traktowanie krzewów hautma środkami owadobójczymi o działaniu ogólnoustrojowym lub kombinowanym. Należą do nich Akarin, Aktara, Aktellik i Biotlin.
Rdza jest charakterystyczną chorobą hautmy: gdy zaatakowany jest grzyb, na liściach pojawiają się żółte, brązowe lub brązowe plamy. Jeśli choroba dotyka ogrodu kwiatowego, wszystkie części roślin ze śladami rdzy muszą zostać usunięte, a krzewy należy potraktować płynem Bordeaux lub preparatami grzybobójczymi, takimi jak topaz lub Cuproxat. Instancje Lavatera, poważnie dotknięte chorobą, należy całkowicie usunąć z klombu i spalić.
Wniosek
Dzika róża jest doskonale przystosowana do komfortowych warunków południowych regionów i umiarkowanego klimatu środkowej Rosji. Krzewy lawatowe mogą rosnąć na ubogiej glebie skalistej, ale najskuteczniej będą rosnąć na luźnej glebie odżywczej. Różnorodność odmian daje ogrodnikom dużo miejsca na pomysły projektowe: można łączyć krzewy o różnych kolorach kwiatów lub o różnej wysokości pędów, umieszczać je w pojedynczych grupach w ogrodzie lub wzdłuż ścieżek, w tle ogrodu kwiatowego lub na południowym balkonie.