Naga dama z rpa - delikatny amarylis
Historia rodzaju Amaryllis, należącego do tytułowej rodziny roślin bulwiastych, rozpoczęła się w 1753 roku za sprawą Karla Linneusza. Na moje imię amarylis
Zadowolony
Pomimo uwagi słynnego botanika taksonomia tego rodzaju przez wiele stuleci była zagmatwana i niedoskonała. Oprócz prawdziwych afrykańskich amarylisów, jak na zdjęciu, rośliny z kontynentu południowoamerykańskiego, które są podobne do rodzaju, od dawna są przypisywane rodzajowi. Jednak wraz z podobieństwem roślin ujawniły się poważne różnice w sposobie rozmnażania i innych cechach upraw..
Położyć kres sporom naukowców i ostatecznie wyjaśnić klasyfikację dopiero pod koniec XX wieku..
Dopiero w 1987 roku Międzynarodowy Kongres Botaników doszedł do wniosku, że należy zrewidować podział rodziny Amaryllis na rodzaje. Obecnie amerykańskie gatunki ozdobnych roślin bulwiastych są wykluczone z rodzaju Amaryllis i tworzą własny rodzaj Hippeastrum..
Opis amarylis i ich kwitnienia
Cebulki amarylis są wystarczająco duże, osiągają średnicę 5–10 cm, mają owalny lub jajowaty kształt i pokryte są cienkimi wysuszonymi łuskami. Pod koniec lata na półkuli południowej, przypadającej na przełomie lutego i marca, nad główką unosi się goła szypułka o wysokości od 30 do 60 cm.
Kwiatostan na szczycie składa się z kilku różowych kwiatów, których lejkowata korona w momencie całkowitego rozpuszczenia może osiągnąć średnicę 10 cm. Z wyglądu amarylis naprawdę ma wiele wspólnego z hippeastrum.
Corolla ma sześć spiczastych płatków.
Kwiaty są przymocowane w górnej części szypułki po 2–20 sztuk.
Liście amarylis, które pojawiają się po uschnięciu kwiatostanu, mają do 50 cm długości i leżą naprzeciw siebie u podstawy szypułki.
Po zapyleniu w miejscu kwiatu powstaje skrzynka na owoce z nasionami amarylisu.
Ale jeśli w hippeastrum nasiona wewnątrz owocu mają czarny kolor i spłaszczony kształt, to w amarylis pod osłoną kapsułki znajdują się małe cebulki zielonkawego, białawego lub różowego koloru.
Pomimo tych różnic siła przyzwyczajenia jest niezwykle wysoka, dlatego hippeastrum nadal jest błędnie nazywane amarylis..
Aby kultura rosnąca w domu regularnie kwitła i produkowała potomstwo, ważne jest, aby dokładnie zidentyfikować konkretny okaz i wybrać odpowiednią technikę rolniczą.
Gatunek i pochodzenie amarylis
Amaryllis belladonna przez ponad dziesięć lat pozostawała jedynym gatunkiem w rodzaju. Ale w 1998 roku w jego ojczyźnie znaleziono inną blisko spokrewnioną roślinę o nazwie Amaryllis paradisicola.
W porównaniu z amarylis, gatunek paradisicola ma szersze rowkowane liście, a maksymalna liczba kwiatów w kwiatostanie może osiągnąć 21 w porównaniu z 12.
W przypadku belladonny korony kwiatów mogą różnić się kolorem od jasnoróżowego do fioletowego lub fioletowego..
U nowych gatunków kwiaty są jednolicie różowe, a nasycenie cienia zwiększa się w miarę otwierania.
Ponadto zbliżając się do zasłon amarylis paradisicol nie sposób nie poczuć silnego aromatu kwiatów, przypominającego zapach żonkili, również zaliczanych do rodziny amarylis.
Miejsce narodzin amarylis, czy to widok belladona lub paradisicola to Republika Południowej Afryki. Ponadto rośliny te występują na ściśle ograniczonych obszarach. Na przykład, amarylis belladonna pochodzi z Przylądka, gdzie można go zobaczyć na wilgotnych zboczach przybrzeżnych. Paradisicola preferuje miejsca bardziej suche, górzyste, często zamieszkujące wychodnie skalne i piargi.
Ze względu na duże, ciężkie nasiona amarylis obu gatunków w naturze tworzą gęste skupiska. Wpadając do ziemi w porze deszczowej, cebule szybko kiełkują, tworząc ogromne kępy na bardzo ograniczonym obszarze.
Ale w ogrodzie iw domu rośliny dobrze znoszą pojedyncze nasadzenia. Uprawa na wolnym powietrzu jest ograniczona przez niską mrozoodporność roślin. Przede wszystkim mrozy wpływają na liście amarylis i jego kwiaty, ale silne mrozy uszkadzają cebulki i negatywnie wpływają na przyszłe kwitnienie..
W domu amarylis kwitną po długim okresie suszy kończącym się w marcu lub kwietniu. Dlatego rośliny są popularnie znane jako lilie wielkanocne, chociaż ta kultura ma niezwykle odległy związek z prawdziwymi liliami. Ze względu na brak liści podczas kwitnienia amarylis nazywane są „nagą damą”.
Jak pokazano, duże, aromatyczne kwiaty amarylis przyciągają wiele owadów. W ciągu dnia pszczoły są głównymi zapylaczami roślin, a nocą nad różowymi zasłonami unoszą się gałązki..
Amarylis kulturowe i ich hybrydy
Gatunek belladonna został udomowiony na początku XVIII wieku. Cebulki amarylis były eksportowane do Anglii, następnie na południe Australii i do Ameryki. To właśnie na terenie Australii na początku XIX wieku po raz pierwszy uzyskano rośliny hybrydowe. Dziś nie można już poznać ich natury, ale stały się podstawą do uzyskania amarylisów, których kolory różnią się od naturalnych.
Do dyspozycji hodowców kwiatów są rośliny, które ujawniają korony fioletowe, brzoskwiniowe, prawie czerwone, a nawet całkowicie białe..
W przypadku białych amarylisów na zdjęciu, w przeciwieństwie do odmian różowych, łodygi są całkowicie zielone i nie mają niebieskawego ani fioletowego odcienia. Współcześni hodowcy uzyskali rośliny z koronami, które są ozdobione paskami i żyłkami, które mają pięknie przyciemnione brzegi lub mają jasnożółte centra. W przeciwieństwie do dziko rosnących amarylisów, odmiany uprawne często tworzą półkulisty kwiatostan.
Gatunek belladonna amarylis był już używany w naszych czasach do krzyżowania z crinum Murraya. Powstały gatunek hybrydowy nazwano Amarcrinum. A dziś roślina daje niesamowicie piękne i różnorodne odmiany..
Kolejną hybrydę amarylis uzyskuje się przez skrzyżowanie z brunswigią Josephine. Nazywali go Amarygia..
Toksyczność amarylis
Amarylis są nie tylko piękne. Mogą być niebezpieczne dla opiekujących się nimi osób i zwierząt.
W cebulkach amarylisu, jego liściach i łodygach znajdują się toksyczne związki, w tym amarylidyna, fenantrydyna, lukoryna i inne alkaloidy, których po spożyciu osoba doświadcza:
- wymioty;
- obniżenie ciśnienia krwi;
- niewydolność oddechowa;
- dyskomfort w jelitach;
- letarg;
- zwiększone wydzielanie śliny.
Stężenie substancji toksycznych jest niskie. Dlatego dla osoby dorosłej roślina jest nieznacznie niebezpieczna, ale dla dzieci i zwierząt domowych amarylis jest trujący. Przy pierwszych oznakach złego stanu zdrowia i podejrzeniu przedostania się cebulki lub zielonej rośliny do przewodu pokarmowego należy skonsultować się z lekarzem.
Poważny etap zatrucia grozi zatrzymaniem oddechu i negatywnym wpływem na układ nerwowy. Częściej problem ten dotyka zwierzęta gospodarskie, na przykład kozy i krowy pasące się w pobliżu rabat kwiatowych..
Toksyczność amarylis dotyczy również osób cierpiących na kontaktowe zapalenie skóry. Sok z rośliny może podrażniać skórę, dlatego bezpieczniej jest pracować w rękawiczkach.
